تاثير محلول‎پاشي متانول و سولفات منگنز بر ميزان و اجزاي اسانس بادرنجبويه (Melissa officinalis L.)

The Effect of Methanol and Manganese Sulfate Spraying on Quantity and Essential Oil Components of (Melissa officinalis L.)

مقدمه: بادرنجبويه از گياهان دارويي با ارزش و متعلق به تيره نعناعيان مي‌باشد. به منظور بهينه كردن سيكل توليد متابوليت‎هاي ثانويه اين گياه در اين پژوهش اقدام به كشت و بررسي توليد ماده خشك و ميزان سنتز تركيبات دارويي آن بوسيله اعمال تيمارهاي متانول و سولفات منگنز شد. هدف: با توجه به فراهم آوردن شرايط افزايش توان فتوسنتزي از طريق منبع جديد كربن و ريز مغذي منگنز و كاهش هدررفت انرژي‌هاي متابوليكي مي‌توان انتظار افزايش مقدار مواد موثره را داشت كه با تعيين بهترين توصيه محلول‌پاشي متانول و استفاده از سولفات منگنز بر روي گياه مذكور حاصل خواهد شد. روش بررسي: اين آزمايش در سال 1392 در دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات اجرا شد. اين طرح در قالب آزمايش فاكتوريل بر پايه بلوك‎هاي كامل تصادفي در 12 تيمار و سه تكرار انجام شد. فاكتورهاي آزمايش شامل چهار سطح الكل متانول (صفر، 10، 20، و 40 درصد حجمي) و سه سطح سولفات منگنز (صفر، 5/0 و 1 گرم بر ليتر) بود. محلول پاشي متانول بعد از كاشت نشا و استقرار گياهچه‌ها سه مرتبه با فاصله 15 روز و در اواسط روز انجام شد و محلول پاشي منگنز يكبار در اولين نوبت محلول‌پاشي متانول صورت گرفت. با آغاز گلدهي اندام برداشت شد و اسانس‎گيري از اندام هوايي به‌ عمل آمد. اسانس‌هاي هر تيمار توسط دستگاه GCوGC/MS آناليز شد. نتايج: طبق نتايج حاصل از جدول تجزيه واريانس، اثر متقابل متانول و سولفات‌ منگنز بر درصد و عملكرد اسانس در سطح 1 درصد معني‌دار بود. نتيجه‌گيري: نتايج حاصل از بررسي طيف‌هاي GC وGC/MS نشان داد كه بيشترين درصد تركيب‎هاي تشكيل‌دهنده اسانس بادرنجبويه مربوط به كاربرد همزمان متانول 40 درصد حجمي و سولفات منگنز 5/0 گرم بر ليتر بود. گل‌واژگان:Melissa officinalis ، اسانس، تركيبات اسانس، سولفات‌ منگنز، متانول، محلول‌پاشي

Background: Lemon balm (Melissa officinalis) is one of the most valuable species of Labiateae family. In order to optimize producing secondary metabolisms in balm, the study was conducted to examine producing of dried material and medicinal substances by using methanol and MgSO4 spraying. Objective: According to provide maximum photosynthesis potential through new carbon and Mg sources and reduce loss of metabolic energies, it is probable to have maximum active substance by using the best recommendation of methanol and MgSO4 spraying on Melissa officinalis. Methods: A factorial experiment using the randomized complete design was conducted in the Science and Research Unit of the Islamic Azad University in 2013 with 12 treatments and 3 replications. The factors included 4 levels of methanol (0, 10, 20, and 40%) and 3 levels of manganese sulfate (0, 0.5, and 1 g/l). After seedling transplantation and establishment, methanol was sprayed three times at 15-intervals at midday (one of these sprays was carried out together with the first methanol spray). At the start of flowering, plant organs were harvested and foliage extraction was performed. The essential oil in each treatment was analyzed using GC and GC/MS. Results: The table of ANOVA showed the mutual effects of methanol and manganese sulfate on percentage essential oil and on its performance were significant at the 1% probability level. Conclusion: Results of GC and GC/MS indicated the maximum percentages of lemon balm essential oil constituents were those of the treatment in which 40% methanol and 0.5 g/l manganese sulfate were applied. [Keywords: Balm (Melissa officinalis L.), Essential oil, Foliage application, Methanol, Manganese sulfate ?