ژئوكرونولوژي (U - Pb) زيركن، پتروگرافي، ژئوشيمي و راديو ايزوتوپهاي متاريوليت هاي برنورد (مركز زون تكنار - شمال غرب بردسكن)

منطقه مورد بررسي، در بخش مياني زون ساختاري تكنار در شمال خرد قاره ايران مركزي قرار گرفته است. اين زون ساختاري از سازند تكنار و كمپلكس پلوتونيك برنورد تشكيل شده است. تشكيلات ولكانوسديمنت سازند تكنار متشكل از سنگهاي آتشفشاني فلسيك (متاريوليت- ريوداسيت و توف ريوليتي) با ضخامت قابل توجه و به همراه مرمر و ماسه سنگ كمي دگرگون شده، فيليت، اسليت و شيست است. كاني شناسي و شيمي اوليه اين سنگها بر اثر فرآيندهاي ثانويه (دگرگوني ناحيه اي و دگرساني هيدروترمالي) مورد تغيير قرار گرفته است. بيشترين حجم سنگهاي آتشفشاني مورد بررسي در بخشهاي زيرين و مياني سازند تكنار به همراه توفهاي لايه اي سبز روشن تشكيل شده است. در برخي از نقاط، اين مجموعه ولكانوسديمنت در كنتاكت با كمپلكس گرانيتوئيد برنورد مشاهده مي شود. سن سنجي كاني زيركن به روش (U-Pb) متاريوليتهاي سازند تكنار، سن 6/62- ،4/73+ 552/23 ميليون سال قبل (اواخر نئوپروتروزوئيك) را نشان مي دهد. εNd(552) زمان تشكيل متاريوليتهاي برنورد (مركز زون تكنار) در گستره 6/98- تا 1/5- قرار مي گيرد. عناصر نادر خاكي سبك (LREE) به جز Eu نسبت به عناصر نادر خاكي سنگين (HREE) با شيب ملايمي غني شدگي نشان مي دهند. همچنين، در اين متاريوليت ها، غني شدگي در بيشتر عناصر كمياب ناسازگار (Th،U،Y،K،Rb،Pb، Nd) ديده مي شود در حالي كه عناصر (Ba،P،Ti،Sr،Zr، Nb) فقيرشدگي شاخصي را در مقايسه با گوشته اوليه نشان مي دهند. مشخصه -ايزوتوپي (143Nd/144Nd)i متاريوليت هاي منطقه مقدار عددي 0/511701 تا 0/511855 به دست آمده است. مقدار عددي نسبت i(87Sr/86Sr) متاريوليتهاي منطقه برنورد در گستره 0/688949 تا 0/723435، بيانگر دو منشا مختلف براي گدازه هاي ريوليتي اين منطقه است. با توجه به مطالب بالا و همچنين حجم بالاي ولكانيسم در منطقه تكنار، مي توان تشكيل آنها را به يك محيط ريفت قاره اي مربوط دانست. اين ريفت مي تواند با ايجاد يك زبانه در گوشته بالايي واقع در زير پي سنگ شرق ايران در مدت زمان نئوپروتروزوئيك تشكيل شده باشد.