بررسي ريزازديادي گياه دارويي انحصاري و نادر Satureja edmondi

Micropropagation of rare endemic Satureja edmondi

گونه مرزه با نام علمی Satureja edmondi Briq از گیاهان دارویی مهم به‎شمار می‌آید واز مرزه‏های انحصاری و نادر ایران است. از آنجایی كه بذر این گیاه به ‏اندازه كافی در طبیعت وجود ندارد و بذور موجود نیز به‎سختی جوانه‏دار می‎شوند، روش ریزازدیادی جهت احیاء و تكثیر انبوه به‎منظور حفظ و جلوگیری از خطر انقراض و نیز بررسی و شناخت بیشتر این گونه در دستور كار این پژوهش قرار گرفت. بدین منظور سرشاخه‏های سبز گیاه در محیط MS ( با نیمی از مقادیر KNO3  و NH4NO3) برای افزایش تعداد شاخه‎ها قرار داده شدند. سپس شاخه‏ها در محیط‏های MS 2/1وDKW همراه با سطوح متفاوت هورمون‌های  BAP و 2iP وIBA  كشت شدند. شاخه‏ها در محیط كشت DKW حاویNAA و IBA  ریشه‏دار شدند. بر اساس نتایج حاصل، بیشترین شاخه‏زایی درمحیط DKW حاوی BAP mgl-15/0 صورت گرفت. وIBA  mgl-1 5/0 بهترین هورمون ریشه‏زایی بود. گیاهچه‏های باززایی شده به گلخانه انتقال یافتند و در شرایط طبیعی به‎رشد و نمو ادامه دادند.

Satureja edmondiis an important medicinal plant species which is one of the rare endemic plant species of Iran. Since seeds of the species are not found enough in the nature and the available seeds hardly germinate as well, micropropagation and mass reproduction is required in order to prevent the extinction of the species. Hence, the green branches of the species were cultured on MS medium (with half contents of the KNO3 and NH4NO3) to increase the number of branches. Then, the branches were transferred to 1/2 MS and DKW media with different levels of BAP, 2iP and IBA hormones. Then the branches were transferred to DKW medium containing NAA and IBA. Most of the branch productions were occurred on the DKW media, containing 0.5 mgl-1BAP and the best hormone for rooting was 0.5 mgl-1IBA. Regenerated plantlets were established in greenhouse and then grown under field conditions.