بررسي اثرات همزيستي سينوريزوبيوم (SinoRhizobium sp.) بر رشد و توليد عملكرد علوفه اسپرس زراعي (Onobrichis vicifolia)

Study of symbiosis effects of Sinorhizobium sp. on growth and forage production of sainfoin ecotypes (Onobrichis vicifolia)

به‎منظور مطالعه تاثیر همزیستی سویه‎های سینوریزوبیوم SinoRhizobium sp.) بر تثبیت ازت و رشد اسپرس زراعی Onobrichis vicifolia) تعداد 6 سویه از مناطق اسپرس‎خیز كشور شامل اردبیل، شهركرد، سمیرم، كرج، سقز، خرم‎آباد جمع‎آوری شد و بر روی بذر 4 اكوتیپ اسپرس با منشاء قزوین، كرمانشاه، الیگودرز و فریدون‎شهر تلقیح شدند. طرح آزمایشی فاكتوریل در قالب طرح كاملا" تصادفی در 4 تكرار مورد بررسی قرار گرفت. در ابتدا سویه‌های سینوریزوبیوم استخراج و در محیط كشت YAM تكثیر شدند. بذر اكوتیپ‌های اسپرس با سویه‎ها تلقیح شدند و در گلدان‌های پلاستیكی متوسط محتوی ماسه كوارتزیت استریل كشت شدند. اكوتیپ‌ها با محلول غذائی هوگلند بدون ازت آبیاری شدند. آزمایش به‎مدت 90 روز در گلخانه و محیط طبیعی ادامه یافت. پس از رشد كافی از صفات تعداد ساقه، طول ساقه، وزن خشك ساقه، طول ریشه، وزن خشك ریشه، وزن خشك گیاه ، اندازه گره یادداشت‌برداری به‎عمل آمد. نتایج نشان داد كه اثر همزیستی سویه‌های سینوریزوبیوم بر روی كلیه صفات به‎جز طول ریشه معنی‌دار بود. ضمنا اثر اكوتیپ و اثر متقابل اكوتیپ با سویه‌های سینوریزوبیوم هم بر روی تمام صفات در سطح احتمال 1 درصد معنی‎دار بود. در مقایسه میانگین تیمارها، سویه خرم‎آباد در اكثر صفات از میانگین بیشتری برخوردار بود و سویه‌های البرز، اردبیل و بستان‎آباد در مرتبه بعدی قرار داشتند. در مقایسه میانگین اثرات متقابل بیشترین سازگاری بین یونجه اكوتیپ الیگودرز با سویه سینوریزوبیوم بستان‎آباد مشاهده شد.

In order to study symbiosis effects of Sinorhizobium sp. on sainfoin (Onobrichis vicifolia) growth, 6 strains of Sinorhizobium sp. were collected from sainfoin fields in (Ardabil, Shahrekord, Samirom, Karaj, Khorramabad). The strains were inoculated on four sainfoin ecotypes originated from Ghazvin, Kermanshah, Aligoodarz and Fridonshahr, Iran. A factorial experiment on the basis of completely randomized design with four replications was conducted at Research Institute of Forests and Rangelands of Iran during 2012. The strains were propagated with YAM solution and then were inoculated on seeds of the sainfoin ecotypes. Seeds were sown in pots and treated with Hoagland solution (without N) in glasshouse and outdoor for 90 days. On the harvest date, data were collected on root and stem length, fresh and dry weight of roots, stems and node number of root. Data were analyzed and means were classified using Duncan method. Results showed significant effects of ecotypes, Sinoryzobium sp. and their interaction effects (P<0.01). The higher mean values for the strain collected from Khoramabad fields ranked in the first class followed by Alborz, Ardebil and Bostanabad for most of the traits. Regarding interaction effects, Aligoodarz ecotype and good adaptability with Bostanabad strain was noticeable.