قانون مميزي مالياتي در عصر پهلوي اول و پيامدهاي آن در ايالت فارس

Implications of a tax audit law in the province of Fars during the reign of Reza Shah Pahlavi (1924-1941)

هدف: هدف این پژوهش، بررسی پیامدهای یكی از سیاست­ های پهلوی اول، یعنی ممیزی مالیاتی، در استان فارس(استان هفتم) است. در مقاله حاضر، یكی از ابعاد تحولات نظام مالیاتی استان فارس در عصر پهلوی اول(ممیزی مالیاتی) با تأكید بر این مسئله مورد پژوهش قرار می‌گیرد كه آیا با تغییر رژیم سیاسی و متعاقب آن با تغییر شرایط سیاسی، اجتماعی، و اقتصادی جامعه ایران در عصر پهلوی تغییری در كاركردهای اقتصادی و به­ ویژه مسائل مالیاتی ایجاد شد؟ روش/رویكرد پژوهش: این پژوهش با استفاده از منابع كتابخانه­ای و اسناد و مدارك آرشیوی تألیف شده است. یافته­ ها و نتایج: یافته­ های این پژوهش نشان می­دهد كه اجرای سیاست ممیزی مالیاتی در فارسِ عصر رضاشاه موفقیت­ آمیز نبود. با تصویب قانون ممیزی مالیاتی در مجلس پنجم و پایان ­ عصر قاجار، مأموران وصول مالیات همچنان این مالیات­ها را از مردم مطالبه می­­كردند. سرانجام، در نتیجه فشار مأموران دولتی در وصول مالیات، نارضایتی عمیقی در میان زارعان نمودار شد و این موضوع شكایات آنها به نهادهای وقت را به همراه داشت.

Purpose: This paper tries to answer the question of whether with the shift of throne from the Qajars to Reza Shah Pahlavi, and subsequent political, economic, and social changes, any improvement took place in the regime of tax audits in Iran. Methodology / Approach: Library resources and archival documents were consulted to compile this paper. Findings: The new tax audit policy was not successful. Despite the abolition of the taxes that belonged to the Qajarid era by the Majles (=Parliament), tax agents continued to collect taxes on the same basis. As the result, strong discontent rose among the farmers, and complaints were intensified.