آثار نقض وفاداري زوجين در خانواده و ضمانت اجراي حقوقي و كيفري آن

Effects of Civil and Criminal Breach of Spouses’ Loyalty on Family, and Its Legal and Penal Enforcement

دو نهاد خانواده و اجتماع بر يكديگر تأثير متقابل دارند و زوال و بقاي هريك در ديگري اثرگذار است. يكي از عوامل پايداري خانواده، وفاداري زوجين است و نقض آن به بنيان خانواده لطمه وارد مي‌كند. لذا در اين مقاله به بررسي و تبيين مسئله نقض وفاداري زوجين و ضمانت اجراهاي حقوقي و كيفري آن ‌در نظام‌ حقوقي ‌ايران پرداخته ‌شده است. روش ‌پژوهش حاضر، ‌توصيفي و تحليلي است. براي گردآوري اطلاعات نيز از روش كتابخانه‌اي با استفاده از راهبردها و ابزارهاي متنوعي ازجمله اسناد، كتب، مقالات، سايت‌هاي اينترنتي، متون ‌چاپي‌ نمايه ‌شده در بانك‌هاي‌ اطلاعاتي و ديگر منابع مرتبط موجود در كتابخانه‌هاي عمومي، تخصصي يا ديجيتال بهره گرفته شده است. يافته‌هاي تحقيق نشان مي دهد نقض وفاداري در قالب سه ديدگاه قابل ‌بررسي‌ است و نظري كه ترجيح دارد اين است كه زوجين از برقراري رابطه نامشروع با ديگران خودداري كنند. ضمانت اجراي نقض وفاداري زوجين در دو قالب مسئوليت مدني و كيفري است. مسئوليت مدني شامل مطالبة خسارت مادي و معنوي از جانب شخص ‌زيان‌ديده و طلاق است. چند ‌روش براي مطالبۀ طلاق وجود دارد. طلاقي كه از سوء معاشرت زوج ناشي شده است، يك طلاق قضايي و از نوع بائن است. مسئوليت‌ كيفري هم در صورت اثبات جرم، مجازات رابطه نامشروع را دارد و همچنين مي‌تواند شامل حد مربوطه باشد. اگرچه شايد تصور شود مسئوليت ‌شخص يك مسئوليت ‌قراردادي صرف است وليكن اين‌چنين نيست؛ زيرا نكاح قرارداد خصوصي نيست و آثاري دارد كه به طرفين تحميل مي‌شود. قرارداد نكاح با نظم عمومي مرتبط است و بايد قواعد آمره آن‌ از جانب زوجين رعايت شود. در حقوق كشور ما، رابطه نامشروع زوجين با ديگران از جرائم عمومي است، البته اگر ضمن عقد نكاح شرط ‌شده باشد كه در صورت سوء معاشرت، همسر حق طلاق دارد، از باب مسئوليت ‌قراردادي است.

Family and community have interactions both with each other and affect one another in decline and survival. One of the elements of families’ stability is couples loyalty and its breach hurts the family. Therefore, this article is to review and explain the issue of breach of loyalty in spouses and its legal and penal enforcement in Iran’s legal system. The study is conducted via a descriptive and analytical method. To collect information within a library research, variety of instruments and strategies, including documents, books, articles, online websites, and other related resources available in public and specialized libraries and data bases, have been utilized. The findings indicate that a breach of loyalty can be studied in three perspectives and the preferred view is that couples refuse having illegal relationship with others. Enforcement of spouses’ breach of loyalty is the form of civil and criminal liability. Civil liability includes material and intellectual damages claimed from the injured party and divorce. There are several methods for seeking divorce. The divorce resulted from illegal relationship is a judicial divorce and the type is irrevocable. Criminal liability if found guilty, has the punishment of illegitimate relationship. Although it may be thought that person responsibility is a mere contractual liability, but this is not the case, because the marriage contract is not private and it has imposed works upon the parties. A marriage contract is related to public order and its peremptory rules should be observed by the couple. In our countryʹs legal system, illegal relationship with others is considered as a public offense and if the marriage contract stipulated that a couple has the right to divorce, it is contractual from the responsibility perspective.