تاثير دعا بر جهان قانونمند از ديدگاه استاد مطهري و النور استامپ

The Impact of Prayer on the Orderly Cosmos: A Comparative study of Mortaza Mutahhari and Eleonore Stump

از مسايل مرتبط با «دعاي حاجت»، چگونگي تاثير اين نوع دعا بر جهان مادّي است، جهاني تحت حاكميت قوانين استثناناپذير. از يك سو، اجابت دعا امري قطعي تلقي مي‌شود و از سوي ديگر، قوانين جهان طبيعت نقض‌ناپذير محسوب مي‌گردد. در باب اين مسيله، مقاله به بررسي تطبيقي آراي دو متفكر، استاد مرتضي مطهري و النور استامپ، مي‌پردازد، دو متفكري كه جهان را قانونمند و در عين حال دعا را نيز موثر مي‌دانند. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد باور به «اختيار» از مهم‌ترين مباني‌اي است كه هر دو فيلسوف به آن پاي‌بندند. تفاوت مهم دو انديشمند ديدگاه آنها در باب تعين‌گرايي است. استاد مطهري به تعين‌گرايي قايل است و از طريق بحث قضا و قدر مي‌كوشد پاسخي براي مسيله پيش‌گفته بيابد، در حالي كه النور استامپ تعين‌گرايي را انكار مي‌كند و با پذيرش عدم قطعيت، راه خود را براي علت معدّ ديدن خداوند علاوه بر علت مفيض بودن او باز مي‌كند و از اين طريق مسيله دعا را پاسخ مي‌گويد

Among the different kinds of prayers, petitionary prayer faces most philosophical challenges. One of them is about the efficacy of this sort of prayer in a world having inclusive laws. The problem has two presumptions. First, the divine answer to petitionary prayer is granted, and secondly, there is no violation in natural laws. To consider this problem, we have examined two philosophers’ views, Mortaza Mutahhari and Eleonore Stump. Although Mutahhari does not address the problem explicitly, we can find the bases for coping with it in his works. Stump, however, considers the problem explicitly. First, she proves the possibility of prayer in such a world. Secondly, by appealing to some notions in modern physics, she offers an explanation of how this possibility can be actualized. On the other hand, Mutahhariʹs answers are focused on the compatibility of prayers with the other laws of nature. So, he believes that the petitionary prayer is a law among the other laws in the cosmos.