بررسي عوامل موثر بر تبعيت از رژيم دارويي بيماران ديابتي شهر اراك بر اساس مدل اعتقاد بهداشتي در سال 1393

To Study the Factors Affecting Medication Adherence in diabetic Patients based on Health Belief Model in Arak, 2014

زمينه و هدف: بيماري ديابت به عنوان شايع‌ترين بيماري ناشي از اختلالات متابوليسم محسوب مي‌شود كه بررسي تبعيت دارويي در اين بيماران جهت تبيين مداخلات آموزشي در راستاي ارتقاي سلامت اين بيماران الزامي مي‌باشد. از اين رو، پژوهش حاضر با هدف بررسي عوامل موثر بر تبعيت از رژيم دارويي بيماران ديابتي در شهر اراك بر اساس مدل اعتقاد بهداشتي سال 1393صورت گرفت. مواد و روش‌ها: در اين پژوهش تحليلي، 366 نفر از بيماران ديابتي شهر اراك در سال 1393 انتخاب شدند و اطلاعات از طريق پرسش‌نامه محقق ساخته عملكرد بيماران در زمينه تبعيت از رژيم دارويي و عوامل موثر بر آن بر اساس مدل اعتقاد بهداشتي جمع‌آوري گرديد و جهت تعيين قدرت پيش‌گويي كنندگي سازه‌هاي مدل از رگرسيون خطي استفاده شد. يافته‌ها: ميانگين نمره آگاهي و عملكرد تبعيت از رژيم دارويي به ترتيب برابر با 34/31 و 34/84 مشاهده شد. در اين مطالعه سازه‌هاي حساسيت درك شده، موانع درك شده و راهنماي عمل داخلي به عنوان قوي‌ترين پيش گويي كننده‌هاي رفتار تبعيت از رژيم دارويي در بيماران بودند و 36/0 واريانس رفتار را پيش‌بيني نمودند. بين عملكرد و سازه‌هاي حساسيت و شدت و منافع درك شده و خودكارآمدي و راهنماي عمل داخلي و خارجي در زمينه تبعيت از رژيم دارويي ديابتي هم‌بستگي مستقيمي وجود داشت كه بيشترين هم‌بستگي به سازه‌ي حساسيت درك شده مربوط بود(42/0=r، 001/0 > p). نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج حاصله، طراحي مداخلات آموزشي با تاكيد بر ايجاد حساسيت درك شده در بيماران ديابتي جهت تبعيت دارويي و تاكيد بر مشوق‌هاي داخلي به عنوان عوامل انگيزاننده و مشوق بيماران جهت حصول به نتايج بهتر در زمينه تبعيت از رژيم دارويي بايد در محوريت مداخلات آموزشي باشد.

Background: Diabetes is one of the most common disease resulted from metabolism disorders. Thus, Studying medication adherence in patients to explain educational interventions to improve the health of these patients is necessary. Therefore, the present study aimed to assess the factors affecting medication adherence in diabetics patients based on health belief model in Arak 2014. Materials and Methods: In this analytical study, 366 diabetic patients in Arak in 2014 were selected and data were collected through a researcher made questionnaire about patients behavior in the field of medication adherence and its influencing factors based on the health belief model. Linear regression model was used to determine the predictive power of structures. Results: The mean knowledge score and the medication adherence was 31.34 and 84.34, respectively. In this study, perceived susceptibility, perceived barriers and internal action guide were as the strongest predictors of medication adherence behavior in patients and predicted their behavior variance 0.36. Between function and susceptibility and severity and perceived benefits and self- efficacy of manual internal and external action guides in the field of medication adherence with diabetes, there was a direct correlation that the highest correlation was related to the perceived susceptibility structure (r=0.42 , p < 0.001). Conclusion: The results showed that the educational interventions with an emphasis on building the perceived sensitivity of patients with diabetes for medication adherence and emphasis on internal incentives as motivators and incentives for patients to achieve better results in the field of medication adherence should be at the heart of educational interventions.