كارايي آب داغ در اخته كردن كاهو (Lactuca sativa L.)به منظور توليد بذر هيبريد

Evaluation of Different Hot Water Levels at Lettuce (Lactuca sativa L.) Emasculation for Hybrid Seed Production

اين آزمايش براي بررسي كارايي دما و زمان‌هاي مختلف اعمال تيمار آب داغ در مراحل مختلف رشد زايشي بر اخته كردن فيزيكي كاهو در توليد بذور هيبريد انجام شد. براي اعمال تيمار، شاخه‌هاي جانبي از گل‌آذين را به مدت 20، 35، 50 و 65 ثانيه، يك بار در مرحله شكوفايي جوانه و يك بار در مرحله جوانه گل (دو روز قبل از شكوفايي) در آب با دو سطح دمايي 40 و 50 درجه سانتي‌گراد (آب داغ) و 25 درجه سانتي‌گراد به عنوان شاهد فرو برده شد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد دماهاي مختلف آب تأثير معني‌داري بر درصد بذور هيبريد تشكيل شده داشت در حاليكه مرحله كاربرد آب داغ و اثرات متقابل آنها تأثيري بر درصد بذور هيبريد نداشت. بيشترين درصد بذور هيبريد (94/57 درصد) و گرده‌هاي نابارور (84/07 درصد) با كاربرد آب داغ 50 درجه سانتي‌گراد بدست آمد. استفاده از اخته كردن با آب داغ يك روش ساده و بدون نياز به هزينه كارگري زياد است و براي اصلاح كاهو قابل توصيه مي‌باشد.

An experiment was conducted to evaluate efficiency of different time and duration of hot water for lettuce physical emasculation. In this research, immerse side branches of the inflorescence in the blooming and bud stages , put in hot water (40 and 50° C) where water at temperatures 25° C was used as control, for 20, 35, 50 and 65 seconds. Analysis of variance revealed that  different water temperatures had significant affects on the percentage of hybrid seeds in the blooming and bud stage (two days before flowering), whereas the hot water emasculation and their interaction had no significant affects. The highest percentage of hybrid seeds (94.57%) and nonfertile pollens (84.07%) were obtained by the using of water at temperature 50° C .