معرفي ماكروفسيل‌هاي گياهي و زيست چينه‌نگاري برش كالشانه، شمال غرب طبس و تحليل آب و هواي ديرينه

Plant macrofossils and Biostratigraphy of the Calshaneh section, NW Tabas and its palaeoclimate analysis

سازند هجدك در برش كالشانه، شمال باختر طبس گسترش خوبي دارد. اين سازند در اين منطقه دربردارنده تناوبي از لايه‌هاي سيلتستون ماسه‌سنگ به همراه اندك لايه‌هاي شيلي و ميان لايه‌هاي زغال سنگي مي‌باشد. تعداد 17 گونه ماكروفسيل گياهي متعلق به 11 جنس از راسته‌هاي مختلف اكوئي ستال‌ها، فيليكال‌ها، كي‌تونيال‌ها، نيلسونيال‌ها، بنتيتال‌ها، گينكگوآل‌ها و پاينال‌ها مورد شناسايي قرار گرفتند. با توجه به حضور گونه‌هاي شاخص Coniopteris hymenophylloides، Klukia exilis و Elatides thomasii سن آالنين باژوسين براي اين مجموعه فسيلي خاطرنشان مي‌گردد. يك زيست زون تجمعي به نام Nilssnonia sp. cf. N. bozorgaKlukia exilis Assemblage zone و سه زير زيست زون به ترتيب از پايين به بالا به نام‌هاي 1 زير زيست زون Ptilophyllum harrisianum Taxon Range zone، 2 زير زيست زون Elatides thomasiiSphenobaiera longifolia Concurrent Range zone و 3 زير زيست زون Ginkgoites sp. cf. G. parasingularis Coniopteris hymenophylloides Concurrent Range zone تعيين گرديد. زيست زون تجمعي رسوبات ژوراسيك مياني برش كالشانه قابل تطابق و مقايسه با بيوزون تجمعي معرفي شده از سازند هجدك در منطقه كوچكعلي شمالي، جنوب باختر طبس و ساير زيست زون‌هاي هم ارز در اين بازه زماني مي‌باشد. بر اساس فراواني نسبي به‌دست آمده راسته‌هاي نيلسونيال‌ها، گينكگوآل‌ها، فيليكال‌ها و اكوئي ستال‌ها به ترتيب با فراواني نسبي 44/44%، 64/20%، 87/15% و 94/7% بيشترين حضور را در مجموعه پوشش گياهي بازه زماني ژوراسيك مياني در منطقه كالشانه داشته‌اند. جنس‌هاي نيلسونيا، سفنوبايرا، كلوكيا و اكوئي ستايتس به ترتيب با فراواني نسبي 27/41%، 46/17%، 11/11% و 94/7% بيشترين حضور را در اين منطقه داشته‌اند. بدين ترتيب، آب و هواي نيمه گرمسيري معتدل و مرطوب براي ژوراسيك مياني اين منطقه خاطرنشان مي‌گردد.

Jurassic deposits are well exposed in the Calshaneh area, north western of the Tabas city, CentralEast Iran. It contains plant macrofossils belonging to seventeen species allocated to eleven genera of various orders such as of Equisetales, Filicales, Bennettitales, Cycadales, Caytoniales, Ginkgoales and Pinales. One biozone was recognized in the Hojedk Formation at Calshaneh section. According to occurrence of Klukia exilis and Coniopteris hymenophylloides a Middle Jurassic age is suggested for this biozones. One Assemblage zone, Nilssnonia sp. cf. N. bozorgaKlukia exilis Assemblage zone, and three subzones were recognized in this section. Subzones are from base to up 1 Ptilophyllum harrisianum Taxon range zone 2 Elatides thomasiiSphenobaiera longifolia concurrent range zone and 3 Ginkgoites sp. cf. G. parasingularis Coniopteris hymenophylloides concurrent range zone. This Assemblage biozone is comparable to other biozones of the same age in Iran. Furthermore, relative abundances of taxa was studied and relative abundances of order Nilssoniales, Ginkgoales, Filicales, and Equisetales were 44.44%, 20.64%, 15.87, and 7.94% respectively. It is noteworthy that variety and relative abundance of the species of Genus Nilssonia (six species and 42.27%) and species of Order Ginkgoales (two taxa and 17.46%), as a macrophyllous cycadophyte, was high within the Calshaneh area. Therefore, a humid subtropical to temperate climate is considered for this period of time in this area.