تحليل نشانه - معناشناختي فرايند تشخيص در گفتمان ادبي: مطالعه موردي پاچه‌خيزك نوشته صادق چوبك

Discursive –semiotics Criticism of Personification as a Process in Literary Discourse: A Case Study of “the Mouse” by Choobak’

در اين پژوهش، به مطالعه تشخيص به عنوان فرآيندي در درون گفتمان مي‌پردازيم. مطالعه تشخيص، امري جداي از بافت گفتماني نيست. اين فرايند، وابسته به پيوستار روايت است و اگر در شرايط گُسستي و ناپيوستار مطالعه شود، معناي صادر شده از آن واژگاني، بسيار محدود و بسته خواهد بود. دادن مولّفه انساني به غير انسان، توصيف سنّتي تشخيص است. با هدف گذر از اين محدوديّت، ضمن تحليل داستاني كوتاه از چوبك با عنوان«پاچه‌خيزك»، در چارچوب روش نشانه-معناشناسي گفتماني، تمامي عوامل اثرگذار، در ايجاد فرايند تشخيص، را مورد بررسي قرار مي‌دهيم. فرض، بر اين است كه در ايجاد فرايند تشخيص، كاركرد رخدادي، فرايند تَنِشي، نظام فشاره‌اي و گستره‌اي، و عامل گسست از عوامل مهم هستند. هدف اصلي اين مقاله، بررسي و تحليل تشخيص به‌عنوان امري فرآيندي، در متن ادبي و تاثير آن بر كاركرد نظام روايي گفتمان، در داستان كوتاه معاصر فارسي مي‌باشد. اين فرايند، دوسويه دارد. چنان‌چه روند مسير فرايند به‌سوي استعلا و افزايش ابعاد انساني باشد، به‌سمت تشخيص بيشينه‌اي مي‌رويم و اگر روال، مسيري در جهت افت و كاهش ابعاد انساني باشد، به‌سمت تشخيص كمينه‌اي هدايت مي‌شويم.

Personification is a tool that a writer uses to change the objective position of words into the subjective form. Using personification, writers show their creativity. Attributing human traits to non-human is the traditional description of personification. In this article we go beyond the limits of this definition. We hypothesized that personification is a process which is formed by many factors in a context and without considering these factors, we cannot draw right conclusions that match up with the real nature of discourse. A short-Persian story called “the mouse”, by Choobak, a famous Iranian writer, was chosen to be studied on the basis of discursive-semiotics, to show how the process of personification forms. It was assumed that discontinuance and tensive-function affect the formation of the process of personification. At last, the results confirmed our hypothesis. Furthermore, the results revealed that the process has a minimal and a maximal side. If attributing human traits is absent, personification process leads to the minimal side and if there is a tendency to attribute human traits increases, the process leads to the maximal side. This paper paves the way for giving dynamic descriptions for all literal items.