آيا بين پلي‌مورفيسم‌هاي ژن گيرنده ويتامين D با ابتلا به سندرم متابوليك و ديابت نوع دو ارتباطي وجود دارد؟ نتايج يك مطالعه مورد-شاهدي

Are Vitamin D Receptor Gene Polymorphisms Associated with Metabolic Syndrome and Type 2 Diabetes? Results of a Case-control Study

سابقه و هدف: نقش احتمالی ژنوتیپ‌های گیرنده ویتامین D در ارتباط با سندروم متابولیك و اجزاء آن هنوز به روشنی مشخص نیست. هدف از مطالعه حاضر ارتباط بین پلی‌مورفیسم‌های تك نوكلوئوتیدی (SNPs) ژن رسپتور ویتامین D (VDR)  با سندرم متابولیك (MetS) و دیابت نوع 2(T2D) در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 است. مواد و روش‌ها: 730 تن (372 نفر مبتلا به دیابت نوع 2 و 358 كنترل) در این مطالعه مورد-شاهدی وارد شدند. پلی‌مورفیسم‌های تك نوكلئوتیدی ژن VDR، FokI,BsmI, ApaIوTaqI با استفاده از روشRFLP  تعیین شدند. تفاوت‌های آماری در توزیع ژنوتیپی در بین گروه‌ها با آزمون كای 2 ارزیابی شد. برای محاسبه نسبت شانس، رگرسیون لجستیك با هدف بررسی ارتباط فراوانی ژنوتیپ‌ها بین گروه‌های مختلف با خطر سندرم متابولیك و دیابت نوع 2 استفاده شد. یافته‌ها‌: بیشترین فراوانی ژنوتیپ‌ها برای پلی‌مورفیسم‌های تك نوكلئوتیدی  BsmI،ApaI و TaqI به ترتیب Bb، Aa و TT بودند در حالی كه برای FokI ژنوتیپ FF شایع‌تر بود. تست Adjusted χ2  نشان داد كه تفاوتی بین گروه‌ها در فراوانی ژنوتیپ‌های 4 پلی‌مورفیسم ژن VDR در بیماران دیابتی وجود نداشت. بیماران دیابتی با ژنوتیپ Tt به طور معنی‌داری قند ناشتای سرم (FBS) بالاتری را نسبت به ژنوتیپ‌های TT و tt پلی‌مورفیسم TaqI نشان دادند (009/0 =p). رگرسیون لجستیك هیچ ارتباطی بین ژنوتیپ‌های VDR با خطر سندرم متابولیك نشان نداد. نتیجه گیری: شواهدی مبنی براین كه پلی‌مورفیسم‌های ژن VDR نقشی در خطر ابتلا به دیابت نوع 2و سندروم متابولیك در افراد ایرانی دارند، یافت نشد. بررسی‌های بیشتر در قالب مطالعات هم گروهی آینده‌نگر باید صورت گیرد تا ارتباط گسترده ژنوم را برای ارزیابی اثر مستقیم این پلی‌مورفیسم‌ها بر دیابت نوع 2 مشخص گردد. واژگان كلیدی: گیرنده ویتامین D، پلی‌مورفیسم، ژن، دیابت نوع 2، سندرم متابولیك

Background and Objectives: The possible role of vitamin D receptor (VDR) genotypes in association with metabolic syndrome (MetS) and type 2 diabetes (T2D) is still unclear. This study aimed to investigate the associations between MetS and T2D with the presence of single nucleotide polymorphisms (SNPs) of the vitamin D receptor (VDR) gene in Iranian subjects with T2D. Materials & Methods: 730 Iranian subjects (372 T2D and 358 controls) were enrolled in this case-control study. FokI, BsmI, ApaI and TaqI SNPs of the VDR gene were genotyped using the restriction fragment length polymorphism method. The statistical difference in genotype distribution among the groups was assessed by the χ2 test. Logistic regression was performed to calculate odds ratios for the association of the genotype frequencies between different groups with risk of MetS and T2D. Results: The most common genotypes for the BsmI, ApaI, and TaqI SNPs were Bb, Aa, and TT, respectively, whereas for FokI, they were FF. Adjusted χ2 test revealed no difference between the groups in the genotypes frequencies of 4 VDR polymorphisms in T2D subjects. T2D patients with Tt genotype presented a significantly higher FBS (p=0.009) than those with TT and tt genotypes in TaqI polymorphism. Logistic regression showed no association between MetS risk and VDR genotypes. Conclusion: In conclusion, no evidence was found showing that VDR gene polymorphisms have a role in the risk of T2D and MetS in Iranian subjects. Further examination should be carried out on large prospective cohort studies, which apply genome wide association to evaluate the direct effect of these polymorphisms on T2D. Keywords: Vitamin D receptor, Polymorphism, Gene, Type 2 diabetes, Metabolic syndrome