بررسي جايگاه زبان‏‏شناسي در برنامه‏‏ هاي درسي رشته‏‏ هاي علوم انساني

Linguistics in Humanities Syllabi

چكیده علوم انسانی را می‏‏توان یكی از شیوه‏‏های گوناگون پردازش و ثبت تجاربِ انسانی دانست. ماهیت چند‏‏بعدی انسان موجب می‏‏شود كه هیچ حوزه‏‏ای از علوم انسانی نتواند به‏تنهایی از وجود او رمزگشایی كند. در این پژوهش، بعد از اشاره به ماهیت زبان و زبان‏‏شناسی و علوم انسانی و ارائۀ تاریخچۀ مختصری از شكل‏‏گیری رشتۀ زبان‏‏شناسی با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و مقایسۀ آرای متفاوت متخصصان ایرانی و غیر ایرانی، رابطۀ زبان‏‏شناسی با جامعه‏‏شناسی، مردم‏‏شناسی، روان‏‏شناسی، تاریخ، فلسفه، سیاست، حقوق، و غیره و جایگاه آن در برنامۀ درسی این رشته‏‏ها در دانشگاه‏‏های ایران بررسی می‏‏شود. نتایج حكایت از بعد میان‏‏رشته‏‏ای زبان‏‏شناسی و پیوند عمیق و دیرینۀ آن با حیطه‏‏های مورد بررسی دارد؛ پیوندی دوسویه كه در مواردی به شكل‏‏گیری شاخه‏‏های میان‏‏رشته‏‏ای گوناگون در زبان‏‏شناسی منجر شده است. با وجود این، جای این حیطه‏‏های میان‏‏رشته‏‏ای در برنامۀ درسی مصوبِ بیشتر رشته‏‏های مورد بررسی خالی است؛ هر‏چند در برخی از دانشگاه‏‏ها تلاش‏‏هایی برای ارائۀ چنین دروسی برای یك گروه آموزشی خاص صورت گرفته است.

Humanities can be described as the study of different ways in which people all around the world, in different periods of time, process and document the human experience. The nature of human beings as multidimensional creatures urges the necessity of multidisciplinary concerns in humanities in which linguistics is included. In this article, after discussing the nature of language, linguistics, and humanities a short history of development of this field as a scientific study is presented. Using a descriptive-analytic method, the role of linguistics as a scientific study of language is discussed in relation to other fields of humanities including sociology, anthropology, psychology, history, philosophy, politics and law. This study shows that there is a deep and undeniable relation between linguistics and other fields in humanities which itself sometimes results in developing different interdisciplinary branches in linguistics. Nevertheless, most of the fields studied in this article lack linguistics in their syllabi