نگاهي نو به سهم الارث فرزندان درقرآن

در آيه 11 سوره نساء در مورد تقسيم ارث بين فرزندان ابتدا آمده «للذكر مثل حظ الانثيين» سپس سهم بيشتر از دو دختر دو سوم و سهم يك دختر نصف تعيين شده و در ادامه سهم غير فرزندان يعني پدر و مادر هر كدام يك ششم، شوهر يك چهارم و همسر يك هشتم تعيين شده است. در اين تحقيق درصدد هستيم تا اثبات كنيم كه خداوند در قرآن كريم سهم همه ورثه را ثابت و از اصل مال تعيين نفرموده بلكه سهم غير فرزندان را ثابت و از اصل مال و سهم دختران را متغير و از باقي مانده مال تعيين فرموده و در صورتي براي دختر يا دختران سهم معين مشخص فرموده كه فرزندان متشكل از دختر و پسر باشند نه در صورتي كه فرزندان منحصراً دختر باشند؛ زيرا اگر مانند مشهور علما قائل شويم براي فرزندان در صورتي كه منحصراً دختر باشند سهم معين مشخص شده است در اين صورت جمع سهم هاي ورثه عدد يك نمي شود؛ به عبارت ديگر، جمع صور بيشتر از مخرج مشترك مي شود لذا به نظر مي رسد با توجه به قرينه كلام، معناي آيه «للذكر مثل حظ الانثيين» اين است كه اگر فرزندان شامل پسر و دو دختر باشند، پسرها در مجموع مثل دو دختر ارث مي برند يعني سهم دو دختر نصف و نصف ديگر سهم پسران است؛ خواه يك پسر باشد يا بيشتر. در فراز بعدي آيه سهم فرزندان اگر شامل اولاد پسر و بيشتر از دو دختر باشند مشخص مي شود كه سهم دختران دو سوم تعيين شده و يك سوم باقيمانده سهم اولاد پسر است و در فراز آخر سهم فرزندان اگر شامل اولاد پسر و يك دختر باشد مشخص مي شود كه سهم يك دختر نصف تعيين شده و نصف ديگر سهم اولاد پسر است. اگر همه فرزندان منحصراً دختر يا پسر باشند آنها سهم معيني ندارند بلكه سهم آنها با معين شدن سهم غيرفرزندان و مقيد شدن سهم آنها به وجود فرزند مشخص مي شود.