سهم پتاسيم تبادلي و غيرتبادلي خاك و اجزاي رس و سيلت در ميزان پتاسيم قابل استفاده گياه ذرت در تعدادي از خاك‌هاي لسي و شبه لسي استان گلستان

Contribution Of Soil and Soil Fractions\ʹ (Clay and Silt) Exchangeable and Nonexchangeable Potassium to Available Potassium for Corn Plant in Loess-Like and Loess-Derived Soils of Golestan Province

تعيين روابط تعادلي بين شكل هاي مختلف پتاسيم در خاك و اجزاي تشكيل دهنده آن مي تواند در حل پاره اي از مسائل تغذيه اي مانند تثبيت و آزاد سازي پتاسيم و مديريت كودي آن در خاك كمك كند. اين تحقيق با هدف تعيين سهم پتاسيم تبادلي و غيرتبادلي خاك و اجزاي آنها (رس و سيلت) در ميزان پتاسيم قابل استفاده گياه در طي يك كشت گلداني ذرت در 12 سري از خاك هاي لسي و شبه لسي استان گلستان انجام شد. كل پتاسيم جذب شده توسط گياه ذرت در آزمايش گلخانه اي به عنوان شاخصي از مقدار پتاسيم قابل استفاده خاك مورد استفاده قرار گرفت. نتايج نشان داد كه در همه خاك ها سهم پتاسيم تبادلي در جذب پتاسيم گياه، بيشتر از پتاسيم غير تبادلي در بخش رس بود. در حالي كه در جزء سيلت همه خاك ها، سهم پتاسيم غير تبادلي در جذب پتاسيم گياه به جز خاك سري اوقچي با بيشترين مقدار پتاسيم تبادلي اوليه، بيشتر از پتاسيم تبادلي بود. بنابراين در خاك هاي لسي و شبه لسي، جزء سيلت منبع مهمي براي تأمين پتاسيم مورد نياز گياه است.

Determination of relationships between different forms of potassium in soils and their constituents can help us to resolve some nutritional problems such as potassium fixation and release and its fertilization management in soil. This investigation was carried out to determine the contribution of soil and their constituents (clay and silt) Kex and Knex to available potassium for plants in 12 loesslike and loessderived soil series of Golestan province in a pot experiment of corn. Total K uptake of corn in the greenhouse experiment was used as an index of soilavailable K. Results showed that the contribution of Kex to plant K uptake was more than that of Knex in clay fraction of all soils. Whereas the contribution of Knex to plant K uptake was more than that of Kex in silt fraction of all soils excluding Oghchi soil series with the highest initial Kex. Therefore, the silt fraction is an important K source for supplying the plant need for K in loesslike and loessderived soils.