ارزيابي كيفيت شرب آب زيرزميني شهركرد بر پايه سيستم اطلاعات جغرافيايي بر پايه‏ يك شاخص

A GIS-based Assessment of Drinking Quality of Shahrekord Groundwater using an Index

به منظور ارزيابي كيفيت شرب آب زيرزميني شهركرد براساس يك شاخص كيفيت آب زيرزميني (GWQI) در محيط سامانه اطلاعات جغرافيايي، مؤلفه هاي pH، EC، TDS (كل جامدات محلول)، TSS (كل جامدات معلق)، كدورت،+2Ca، +2Mg، Na+، K+، Cl ،3 HCOو SO42 در 97 حلقه چاه اندازه گيري و سختي كل محاسبه شد. نقشه هاي مؤلفه ها به روش زمين آماري ترسيم شد. اين نقشه ها حاكي از كيفيت خوب آب در شمال غربي آبخوان و كاهش كيفيت به طرف جنوب آبخوان بود. پس از نرمال كردن نقشه هر مؤلفه و تبديل به نقشه رتبه و استخراج وزن هر مؤلفه از نقشه رتبه، نقشه شاخص GWQI (با مقادير عددي بين صفر تا 99) تهيه شد. كيفيت آب زيرزميني شهركرد براساس ميانگين نقشه شاخص، 84، مناسب بوده و شاخص كيفيت از شمال غرب (87=GWQI) به سمت جنوب كاهش مي يابد (80=GWQI). علت اين كاهش كيفيت به وجود مراكز صنعتي، دامداري و كشاورزي فشرده، تصفيه خانه فاضلاب در جنوب دشت و نيز جهت شمال به جنوب گراديان هيدروليكي نسبت داده شد. تحليل حساسيت به روش حذف تك نقشه ها نشان داد شاخص GWQI در سفره شهركرد نسبت به TSS و تا اندازه اي Na+ حساس تر است. بنابراين اين دو مؤلفه بايستي با دقت و تكرار بيشتري پايش شوند.

The aim of this study was to assess the drinking quality of Shahrekord aquifer based on a GWQI (groundwater quality index) within a GIS framework. To do this, sles from 97 wells were analyzed for pH, Electrical Conductance (EC), Total Dissolved Solids (TDS), Total Suspended Solids (TSS), Turbidity, Ca2+, Mg2+, Na+, K+, Cl, HCO3 and SO42, and total hardness was also calculated. These water quality parameters were geostatistically mapped. Maps showed that maximum quality of water occurs in the northwest while the lowest quality occurs in the south of aquifer. To calculate GWQI index, each map was differencenormalized and converted to a rank map. Assuming the mean value of each rank map to be the weight of corresponding parameter, a GWQI map was created with values varying from 0 (lowest) to 99 (highest quality). Mean GWQI of 84 indicates a relatively good drinking quality of water in the aquifer. However, based on the GWQI map the quality of water declines from very good (GWQI=87) in northwest to a lower quality (GWQI= 80) in southern part of the aquifer. The lower quality of water in the southern part may have been caused by industrial activities, intensive animal husbandry, presence of wastewater plant, irrigation with treated municipal effluent and also by the inward hydraulic gradient. Map removal sensitivity analysis indicated that TSS and to some extent Na+ were important water parameters in this aquifer, which must be monitored with greater accuracy and frequency.