مقايسه تأثيرگياه‌پالايي شاهي و اسفناج درخاك‌هاي آلوده به كادميوم و كروم

Comparison Effect of Phytoremediation in Cadmium and Chromium Contaminated Soil in Spinacia oleracea and Lepidium sativum

گياه پالايي يكي از روش هاي پاكسازي خاك هاي آلوده است كه با انباشت عناصر سنگين در بافت هاي گياهان، خروج اين عناصر را از خاك هاي آلوده امكان پذير مي كند. لذا براي رسيدن به اين هدف، اين پژوهش، به صورت كشت گلداني و در قالب طرح كاملاً تصادفي در سال 1390 در دانشگاه بيرجند انجام شد. از دو گونه گياهي اسفناج و شاهي به منظور بررسي حذف يا كاهش غلظت دو فلز كادميوم و كروم استفاده شد. در اين مطالعه از سطوح مختلف كادميوم با استفاده از نمك كلريدكادميوم (5، 50 و100 ميلي گرم بر كيلوگرم) و كروم با استفاده از نمك كلريدكروم (3) (50، 100 و150 ميلي گرم بر كيلوگرم) و هم چنين شاهد (سطح صفر) براي هر گونه با سه تكرار استفاده شد .نتايج نشان داد كه غلظت كادميوم و كروم در اندام هاي هوايي اسفناج و شاهي به طور معني داري (01/0P<) تحت تأثير غلظت تيمارهاي به كار رفته در خاك بودند. در گونه اسفناج با افزايش غلظت كادميوم و كروم در خاك، ميزان غلظت هر دو فلز در اندام هاي هوايي افزايش نشان داد. در گونه شاهي با افزايش غلظت كادميوم در خاك، ميزان غلظت آن در اندام هاي هوايي افزايش اما غلظت كروم كاهش نشان داد. هم چنين مقايسه ميزان غلظت كادميوم و كروم در اندام هاي هوايي دو گونه اسفناج و شاهي نيز نشان داد كه هر دوگونه از نظر ميزان غلظت كادميوم، رفتار مشابه و از نظر ميزان غلظت كروم رفتار متفاوتي نشان دادند. بنابراين، بر اساس نتايج، هر دو گونه اسفناج و شاهي براي گياه جذبي كادميوم و كروم در فناوري گياه پالايي مناسب مي باشند و در غلظت هاي بالاي كروم استفاده از گياه شاهي جهت گياه پالايي توصيه نمي شود.

Phytoremediation is one of the cleanup methods of polluted soil that is possible accumulation of heavy metals in plant tissues, exclusion of these elements from contaminated soil. Therefore, to achievement the objective, this research was done in pot culture using completely randomized design at the University of Birjand in 2011. Two species Spinacia oleracea and Lepidium sativum were used to remove or reduce the concentration of Cadmium (Cd) and Chromium (Cr). In this study, different levels of Cadmium (CdCl2) concentrations including 5, 50, 100 mg kg1 and also chromium (CrCl3) concentrations 50, 100, 150 mg kg1 were used respectively and control as well for each species with three replications. Results indicated that the Cd and Cr concentration in shoot of Spinacia oleracea and Lepidium sativum significantly affected by their concentration in soil (p<0/01). Results revealed that increasing of Cd and Cr concentrations in soil, showed an increase concentration of both metal in shoot of Spinacia oleracea. increasing of Cd concentrations in soil, showed an increase concentration of it in shoot of Lepidium sativum but the concentration of Cr was less. Also, comparison of cadmium and chromium concentrations in shoot of Spinacia oleracea and Lepidium sativum showed that two species showed same behavior of Cd and different behavior Cr concentration. So the analysis of data showed that both of species are appropriate for absorption of Cd and Cr and phytoremediation technology as well. It can be concluded that in high soil Cr concentration for phytoremediation Lepidium sativum is not appropriate.