تأثير چرخه‌هاي تروخشك شدن بر برآورد تنش در آستانه‌ي تراكم يك خاك ريزبافت

Effect of Wetting and Drying Cycles on Estimation of Stress at Compaction Threshold of Fine-Textured Soil

خاك هاي زراعي، در روش آبياري غرقابي مرتباً تحت تأثير فرآيندهاي تروخشك شدن قرار مي گيرند. به همين منظور، اثر اين فرآيند بر ظرفيت باربري (تنش پيشتراكمي؛pc ) يك خاك رس سيلتي مورد بررسي قرار گرفت. در اين پژوهش، نمونه هاي بزرگ خاك تهيه و برخي از آنها تحت تأثير 5 چرخه تروخشك شدن قرار گرفت. سپس نمونه ها با يا بدون فرآيند تروخشك شدن تحت سه بار (0، 100 و 200 كيلوپاسكال) و در دو سطح رطوبتي معين (9/0 و 1/1 حد خميري (PL))) متراكم گرديد. بارگذاري مجدد با آزمايش نشست صفحه اي در مركز نمونه ها انجام شد. از اطراف محل اين آزمايش، نمونه اي براي انجام آزمايش فشردگي محصور تهيه گرديد. نتايج نشان داد كه براي نمونه هاي بازسازي شده و بدون فرآيند تروخشك شدن، مقدار pc برآورد شده با آزمايش نشست صفحه اي، اختلاف معني داري با بار اوليه وارد شده به نمونه نداشت. بنابراين، از اين روش مي توان براي تعيين ظرفيت باريري خاك هاي خاك ورزي شده استفاده نمود. ولي فرآيند تروخشك شدن به طور معني داري موجب بيشتخميني pc در هر سطح رطوبتي، گرديد. بنابراين، فشردگي پذيري خاك تنها به رطوبت واقعي خاك بستگي ندارد، بلكه به تاريخچه ي قبلي تغييرات رطوبت خاك (به طور مثال، فرآيندهاي تروخشك شدن) نيز وابسته است.

Flood irrigation after planting induces wetting and drying cycles in arable soils. For this reason, the effect of this process on loadbearing capacity (precompaction stress pc) of a fine textured soil (silty clay) was studied. In this research, large airdry disturbed soil specimens were prepared and some of them were exposed to five wetting and drying cycles. Next, the large soil specimens with/without wetting and drying cycles were compressed under three preloads (0, 100 or 200 kPa) and then the centre section of the preloaded soil specimen was firstly submitted to a plate sinkage test (PST). Then immediately one cylindrical sle was cored for confined compression test (CCT). The results showed that for reconstructed soil sles without wettingdrying cycles, the predicted pc using PST didnʹt significantly differ from the applied preload. Therefore, the PST can be used to determine the loadsupport capacity of the tilled soils. In PST, with an increase in soil water content from 0.9PL to 1.1PL, the amount of overprediction in pc decreased. However, wettingdrying process significantly increased overprediction in pc at the same water content. Hence, soil compressibility does not simply depend on the actual soil water content but also on the previous history of water content changes (i.e., wettingdrying cycles).