پهنه‌بندي آلودگي برگ درختان چنار (Platanus orientalis) و خاك‌هاي سطح شهر رشت به سرب وكادميوم

Soil Surface and Leave Plantain (Platanus Orientalis)Contamination to Pb and Cd Mapping in Rasht City

هر گونه تغيير در ويژگي هاي هوا، خاك، آب و مواد غذايي كه اثر نامطلوبي بر سلامت محيط زيست، فعاليت هاي بشر و ساير جانداران داشته باشد، آلودگي ناميده مي شود. جذب فلزات سنگين از خاك توسط گياهان بستگي به نوع و غلظت فلزات موجود در خاك، دستيابي زيستي عناصر و نوع گونه گياهي دارد. زمين آمار از جمله روش هاي سريع و كم هزينه براي تعيين ميزان آلودگي و تهيه نقشه هاي مربوطه است. اين تحقيق با هدف تعيين وضعيت آلودگي خاك ها و برگ درختان چنار، تخمين و پهنه بندي فلزات سرب و كادميوم در سطح شهر رشت به كمك روش زمين آمار انجام شد. براي نيل به اين هدف 126 نمونه مركب از خاك سطحي (صفر تا 30 سانتي متري) و 76 نمونه برگ از درختان چنار از خيابان هاي شهر جمع آوري شدو پس از آماده سازي نمونه ها، غلظت كل عناصر سرب و كادميوم در خاك ها و برگ ها توسط دستگاه جذب اتمي تعيين و درصد ذرات رس، سيلت و شن، درصد ماده آلي و pH خاك ها اندازه گيري شد. ميانگين غلظت هاي به دست آمده براي عناصر مورد مطالعه بر حسب ميلي گرم بر كيلوگرم براي سرب خاك، كادميوم خاك و سرب گياه به ترتيب 86/62، 0/6 و 8/99 مي باشد. نتايج نشان داد كه 33/3 درصد از داده هاي سرب خاك بالاتر از حد سميت و در مورد سرب گياه نيز اكثر داده ها به جز دو مورد از حد سميت تجاوز كرده بودند و همچنين مقادير كادميوم خاك پايين تر از حد سميت مي باشند.تغيير نماي تجربي با استفاده از مدل كروي مدل سازي شدند. براي سرب ، كادميوم خاك، سرب گياه و pH مدل كروي به روش سعي و خطا در نرم افزار 5.1GS+برازش داده شد. سپس با توجه به ساختار مكاني آن، از تخمين گر كريجينگ و IDW جهت درون يابي استفاده شد و نقشه تخمين توسط نرم افزارهاي Arc GIS 9.2 ترسيم شد.

Any change in the characteristics of air, soil, water and food that adversely affect the health of the ecosystem, activities of human and other organismsis called contamination. Heavy metal uptake by plants depends on the type and concentration of metalin soil, its bioavailability, and plant species. The use of new sciences such as geostatistics is useful for fast and simple determination of soil and leaf contamination risk. This study studied the amount of soil and leaves of Platanus orientalis contamination in order to map the lead (Pb) and cadmium (Cd) concentration in Rasht city using a geostatistic method. To achieve the goal, 126 sles of surface soil (030 cm) and 76 leaf sles (Platanus orientalis) were collected from city streets. Total concentrations of lead and cadmium in the soils and leaves were determined, and clay, silt and sand particle percentage, organic matters, and soil pH were measured. Average concentrations of elements in terms of mg/kg were as follows: soilrsquo s Lead: 86.62, soilrsquo s Cadmium: 0.6, leafrsquo s Lead: 8.99. For soil Pb and Cd and leaf Pb, spherical model yielded a better fit in the experimental variogram in GS+ program by using trial and error method. According to the spatial structure, Kriging and IDW estimators were used for interpolation. Kriging estimation was mapped using Arc GIS 9.2 software.