اثرات كاربرد نيتروژن و سايكوسل بر آلودگي نيتراتي خاك و صفات زراعي برنج رقم طارم هاشمي (Oryza sativa L.)

Effects of Nitrogen and Cycocel Application on Soil Nitrate Pollution and Agronomic Characters of Rice (Oryza sativa L.)

امروزه به دليل نقش مؤثر كودهاي نيتروژن دار روي رشد، عملكرد و كيفيت محصولات، كشاورزان به مصرف بي رويه كودهاي نيتراتي روي آورده اند. به منظور بررسي اثرات سطوح مختلف نيتروژن و سايكوسل بر آلودگي نيتراتي خاك و صفات زراعي برنج رقم طارم هاشمي، آزمايشي به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال 1389 در مزرعه تحقيقاتي واقع در شهرستان ساري اجرا شد. سطوح مختلف كود نيتروژن به فرم نيترات آمونيوم به عنوان عامل اصلي و مقادير مختلف سايكوسل در هكتار به عنوان عامل فرعي درنظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه حداقل و حداكثر ارتفاع بوته و حركت خمش ميان گره چهارم به ترتيب در تيمار عدم كاربرد (شاهد) و كاربرد 150 كيلوگرم نيتروژن در هكتار حاصل شد. بيشترين درصد خوشه چه پر شده، عملكرد دانه و شاخص برداشت با كاربرد 100 كيلوگرم در هكتار كود نيتروژن به دست آمد. همچنين نتايج آزمايش نشان داد با كاربرد كود نيتروژن تا ميزان 150 كيلوگرم در هكتار ميزان تجمع نيترات خاك به نسبت 44/7 درصد افزايش يافت. با مصرف سايكوسل ارتفاع بوته و طول خوشه كاهش ولي تعداد پنجه در بوته، درصد خوشه چه پر در خوشه و عملكرد دانه افزايش يافت.

Nowadays, due to the effective role of nitrogen fertilizer in growth, yield and crop quality, farmers apply large amount of chemical fertilizers. High application of nitrogen fertilizers has caused soil and water pollution and environmental dangers, higher nitrate accumulation in plant, and different disease risks in human and livestock. In order to investigate the effects of nitrogen and cycocel application effects on soil nitrate pollution and agronomic traits of rice, an experiment was arranged in split plot based on a completely randomized block design with three replicates at Sari region (north of Iran) in 2010. The main factor was nitrogen in four levels and cycocel was considered as a sub factor in three levels. Results showed that maximum and minimum plant height and fourth internodes bending moment were obtained in 0 and 150 kg N ha1, respectively. Higher filled spikelet percentage per panicle, grain yield and harvest index were obtained in 100 kg N ha1 application. Application of N up to 150 kg N ha1 increased soil nitrate by 44.7 percent. As cycocel application decreased, the plant height and panicle length were reduced, but tiller number per plant, filled spikelet percentage per panicle, and grain yield were increased.