بررسي اثرات تلقيح قارچ اندوفايت Piriformospora indica و باكتري Pseudomonas putid بر رشد و جذب عناصر گندم در شرايط كمبود روي

Inoculation Effects of Endophytic Fungus Piriformospora Indica and Pseudomonas Putida Bacteria on Growth and Nutrient Uptake of Wheat Plants Under Zinc Deficiency Condition

كمبود عنصر روي يكي از مهم ترين تنش هاي عناصر غذايي است كه به طور گسترده اي بر توليد غلات و به ويژه گندم تأثير مي گذارد. اين تحقيق با هدف بررسي تأثير دو گروه از ريزموجودات مفيد و محرك رشد گياه شامل: دو سطح قارچ اندوفايت indica Piriformospora : E:عدم تلقيح و E: تلقيح يافته) و دو سطح باكتري Pseudomonas putida (B: عدم تلقيح و B: تلقيح يافته) در بهبود رشد و وضعيت تغذيه اي گياه گندم رقم نيك نژاد در شرايط بدون مصرف روي (Zn) و مصرف دو ميكرومولار روي (Zn) از منبع سولفات روي صورت گرفت. آزمايش به صورت فاكتوريل در پايه طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در شرايط گلخانه و با استفاده از بستر كشت مخلوط شن و پرليت (v/v 2:1) در سال 1391 اجرا شد. نتايج نشان داد كه تلقيح گياهان با P. putida، موجب افزايش وزن خشك شاخساره در هر دو سطح روي و وزن خشك ريشه در شرايط عدم كاربرد اين عنصر شد. تلقيح باكتري P. putida با گياهان در هر دو سطح عنصر روي نسبت به تيمار عدم تلقيح، غلظت آهن را كاهش داد ولي تلقيح قارچ اندوفايت P. indica با گياهان در شرايط كاربرد روي، غلظت آهن را افزايش داد و در شرايط عدم كاربرد روي فاقد تأثير معني داري بر آن بود. گياهان داراي تلقيح انفرادي P. indica، در هر دو سطح عنصر روي از بيشترين ميزان غلظت فسفر و روي و كلروفيل a و b برخوردار بودند. اين در حالي بود كه تلقيح انفرادي P. putida، موجب كاهش غلظت فسفر در هر دو سطح عنصر روي و كاهش غلظت روي و ميزان كلروفيل a و b در شرايط كاربرد اين عنصر شد. نتايج اين تحقيق نشان داد كه با وجود اثر منفي باكتري P. putida بر جذب عناصر، تلقيح باكتري P. putida و قارچ اندوفايت P. indica نقش مؤثري در تحريك رشد گياه گندم در شرايط كمبود عنصر روي ايفا مي نمايند.

Zinc deficiency is the most widespread micronutrient disorder in the production of wheat (Triticum aestivum L.) and other cereal crops. An experiment was conducted in greenhouse, in 2013, using the sterile sandperlite (2:1 v/v), to study the effects of two beneficial microorganisms on growth and nutritional status of wheat (Nicknejad cultivar). The study was arranged as factorial in a completely randomized design with three replications. The experimental factors consisted of Piriformospora indica (E0: Uninoculated E1: Inoculated), Pseudomonas putida (E0: Uninoculated E1: Inoculated) and Zinc (Zn0: 0 Zn1: 2micro M ZnSO4 ). The results showed that inoculation by P. putida increased shoot dry weight at both levels of zinc, but this increase was observed for root dry weight only without zinc application. The iron concentration of shoot was decreased as a result of inoculation by P. putida at both levels of zinc. However, P. indica inoculation increased iron concentration in zinc application, but had no significant effect without zinc application. At both levels of zinc, the highest P, Zn, chlorophyll a and b concentrations were achieved by inoculation with P. indica. Inoculation by P. putida reduced P concentration at both levels of zinc but it reduced Zn, chlorophyll a and b concentrations only with zinc application. The results of this research showed that despite negative effect of P. putida on nutrient uptake, inoculation by P. putida and/or P. indica plays an important role in the promotion of wheat growth in zinc deficiency conditions.