توسعه و ارزيابي مدل‌هاي تخمين عرض خيس‌ شده قطره‌چكان در خاك سنگريزه‌اي

Development and Evaluation of Estimation Models of Wetting Pattern of Drippers in a Sandy Soil with High Gravel

هدف از اين تحقيق بررسي عرض خيس شده در خاك سنگريزه اي تحت تأثير دبي قطره چكان و مدت زمان آبياري و ارزيابي مدل هاي توسعه داده شده تخمين عرض خيس شده در پژوهش هاي پيشين مي باشد. تيمارهاي آزمايشي شامل سه زمان آبياري 4 و 8 و 12 ساعت (به ترتيب T8، T4 و T12) و سه دبي قطره چكان 2، 4 و 8 ليتر بر ساعت (به ترتيب q4، q2 و q8) با سه تكرار بود. پس از گذشت 24 ساعت از آبياري عرض خيس شده ايجاد شده توسط هر قطره چكان اندازه گيري شد. نتايج نشان داد بيشترين و كمترين عرض خيس شده به ترتيب برابر 159/8 سانتي متر در تيمار T12q8 و 63/5 سانتي متر در تيمار T4q2 مشاهده شد. مدلي دو متغيره خطي تابعي از دبي قطره چكان و مدت زمان آبياري براي محاسبه عرض خيس شده در خاك هاي سنگريزه اي با بافت لوم شني توسعه داده شد. ارزيابي مدل هاي تعيين عرض خيس شده پيشنهادي پژوهش هاي پيشين براي خاك مورد مطالعه نشان داد، از بين شش مدل ارزيابي شده فقط يك مدل دقت كافي براي تخمين عرض خيس شده را دارا بود. بنابر نتايج شرايط خاك سنگريزه اي در عمق و عرض حداكثر عرض پياز رطوبتي نقش زيادي دارد، بنابراين اندازه گيري عمق و عرض خيس شده در مزرعه ضروري است.

The objectives of this study were to investigate the effect of dripper discharge and irrigation time on the wetted width in the sandy loam soil with high percentage of gravel and to evaluate previously developed models of estimation of the wetted width in the previous researches. The treatments included three irrigation times (T) of 4, 8 and 12 h and three dripper discharge rates (q) of 2, 4 and 8 l/h, with three replications. The wetted width of each dripper was measured 24 hours after irrigation application. The maximum and minimum wetted widths were 159.8 and 63.5 cm for T12q8 and T4q2, respectively. A linear model was developed as a function of two variables of irrigation time and dripper discharge rate was developed to predict the wetted width in sandy loam soil with high percentage of gravel. The evaluation of recommended models of wetted width for the studied soil showed that only one of six models was accurate enough to estimate wetted width. It can be concluded that the presence of gravels in the soil has a complex effect on width and depth of wetted zone. Thus, it is necessary to measure the wetted width and wetted depth in the field.