اثرات مكاني- فضايي مهاجرت بازگشتي در شهرستان مياندوآب

هدف: هدف از تحقيقحاضر، مطالعه و بررسي اثرات مكاني- فضايي مهاجرت بازگشتي در روستاهاي شهرستان مياندوآب است. روش: تحقيق حاضر از لحاظ هدف كاربردي، روش تحقيق توصيفي- تحليلي است. جامعه آماري تحقيق، مهاجران بازگشته به اين شهرستان (126 خانوار) بوده و با روش نمونه گيري متوالي نظري به تعيين حجم نمونه پرداخته شد. ابزار گردآوري داده ها، مصاحبه هاي نيمه ساختار يافته بود و با انجام 22 مصاحبه به اشباع نظري رسيد. يافته ها: در بازگشت مهاجران، عوامل اقتصادي بيشترين تاثير را دارد و مهاجران با ارزيابي هزينه- فايده و تصور فوايد بيشتر از هزينه ها تصميم به بازگشت مي گيرند. عوامل اجتماعي، روان شناختي و عمراني نيز از ساير عوامل تاثيرگذار در بازگشت مهاجران هستند. پيامدهاي بازگشت مهاجران شامل نوسازي مسكن روستايي، احياي اراضي كشاورزي، تبديل اراضي زراعي ديم به باغي و مكانيزاسيون كشاورزي، توسعه دامپروري، احداث كارگاه هاي توليدي و غيره بوده و نوعي بازساخت فضايي را نشان مي دهد. محدوديت ها/ راهبردها: محافظه كاري برخي افراد نمونه در انجام مصاحبه و در دسترس نبودن برخي افراد نمونه با مراجعات مكرر به روستاها و انجام مصاحبه ها در فضاي صميمي صورت گرفت. بومي بودن مصاحبه گران در خلق اين فضا كمك مي كرد. راهكارهاي عملي: علاوه بر تحليل فضايي پيامدهاي اقتصادي، بررسي نگرش روستاييان به بازگشتگان، دلايل ارجاع كامل سرمايه هاي مالي به روستا با روش مصاحبه هاي مشاركتي روش مناسبي خواهد بود. همچنين، ارايه زيرساخت هاي عمراني و اجراي طرح هاي، متنوع كردن اقتصاد روستايي، ايجاد فرصت هاي شغلي و حرفه اي براي ايجاد اشتغال دائم و پايدار به ويژه در بخش صنعت و خدمات در نواحي براي بازساخت فضايي ضرورت دارد. اصالت و ارزش: نقطه قوت اين پژوهش، پرداختن به موضوع مهاجرت بازگشتي و تعريف اين پديده از نظر علمي و تمايز آن از مهاجرت معكوس است. از سوي ديگر، پيامدهاي اقتصادي- اجتماعي ناشي از بازگشت مهاجران را تحليل فضايي مي كند.