تحليل تاثيرات گردشگري بر كيفيت زندگي روستاييان (مطالعه موردي: بخش اورامان شهرستان سروآباد)

هدف: هدف از پژوهش حاضر، سنجش تاثيرات گردشگري در تغيير سطح كيفيت زندگي روستاييان بخش اورامان شهرستان سروآباد، به عنوان يكي از محورهاي پربازديد گردشگري استان كردستان و كشور است تا نتيجه آن، بررسي جامع وضع موجود تغييرات سطح كيفيت زندگي از ديد ذي نفعان اصلي و تدوين برنامه هاي كاربردي جهت ارتقاي سطح كيفيت زندگي ساكنان به واسطه گسترش گردشگري باشد. روش: به لحاظ نوع پژوهش، كاربردي بوده و از حيث روش انجام، توصيفي– تحليلي مي باشد. گردآوري اطلاعات از دو روش اسنادي و ميداني مبتني بر مصاحبه و توزيع پرسش نامه بوده است. جهت تعيين حجم نمونه از فرمول كوكران استفاده و تعداد 380 پرسش نامه به صورت تصادفي ساده در ميان سرپرستان خانوارهاي روستاهاي نمونه كه به روش قرعه كشي انتخاب شده اند، توزيع شد. تجزيه و تحليل داده ها با بهره گيري از شاخص هاي آمار توصيفي (ميانگين) و آزمون هاي آمار استنباطي (t تك نمونه اي و دو نمونه اي، تحليل مسير، تحليل واريانس و آزمون توكي) انجام گرفته است. يافته ها: يافته هاي پژوهش نشان دهنده اين واقعيت است كه توسعه گردشگري موجب بهبود سطح كيفيت زندگي روستاييان اين بخش شده است. همچنين، بعد اقتصادي در ميان ابعاد ديگر، بيشترين تاثير را در ارتقاي سطح كيفيت زندگي روستاييان داشته است و بين روستايياني كه مشاغل وابسته به گردشگري دارند، با افرادي كه مشاغل آن ها مرتبط با گردشگري نيست و بين روستاهايي كه داراي گردشگران بيشتري نسبت به روستاهاي ديگر هستند، تفاوت معني داري در سطح كيفيت زندگي وجود دارد. محدوديت ها: رويكرد پايداري در مديريت گردشگري منطقه حاكم نبوده و بهره برداري بيش از حد از محيط و عدم توزيع عادلانه منافع گردشگري، تضادها و تعارض هايي را ايجاد كرده است كه در كوتاه مدت سبب كاهش كيفت زندگي روستاييان مي شود. راهكارهاي عملي: به كار گيري ديد سيستمي در مديريت گردشگري منطقه همراه با تدوين برنامه هايي در سه بازه زماني كوتاه مدت، ميان مدت و بلند مدت، جهت ارتقاي شاخص هاي تمام ابعاد كيفيت زندگي روستاييان، به ويژه بعد زيست محيطي براي حركت در مسير پايداري گردشگري و به منظور جلوگيري از رسيدن موقعيت گردشگري منطقه به مرحله ظرفيت بحراني. اصالت و ارزش: بررسي جامع شاخص هايي از كيفيت زندگي روستاييان كه متاثر از توسعه گردشگري هستند و معرفي و بهره گيري از مدل هايي كه تغييرات كيفيت زندگي را به واسطه توسعه گردشگري بررسي كرده اند، نوآوري اين پژوهش بوده است كه مي تواند مورد استفاده ساير محققان و دست اندركاران توسعه و مديريت گردشگري باشد.