كاوشي درباره رواج لفظ«سند» در متون فارسي به معناي نوشته اي رسمي

Investigation about Usage of “Document” in Sense of Formal Written in Persian Texts

اصطلاح «سند»، واژه اي كليدي در حوزه علم تاريخ محسوب مي شود. اگرچه درباره مفهوم و حوزه-هاي كاربردي سند تحقيقات ارزنده اي صورت پذيرفته است، در خصوص ريشه هاي تاريخي اين واژه و روند شكل گيري اين مفهوم، تحقيقات علمي و دقيقي انجام نشده است. از آنجايي كه ظاهراً لفظ «سند» به معناي نوشته اي رسمي، سابقه اي كهن در تاريخ اسلام و ايران ندارد، پژوهش حاضر در صدد پاسخ به اين پرسش است كه پيشينه تاريخي كاربرد «سند» به معناي اخير در متون تاريخي فارسي چيست؟ و از چه زماني به معناي نوشته اي رسمي معمول شده است؟ اين تحقيق نشان مي-دهد كه سند به معناي نوشته و مكتوبي رسمي در متون فارسي متاخر است و در اواخر سده نهم هجري از راه تشكيلات ديواني به معناي رايج و پركاربرد آن در روزگار اخير تحول يافته است.

The term “S?n?d” i-e (Persian Historical document) is an important key word in history. Although there are many researches about purport, applicable field of “Sanad” But historical Linguistic of this term is little-known. In regard to that this word have not a long use by mean “written” and “document” in Iranian historical texts, therefore mind question of this article is: When this term in recent mean, used in Islamic historical text? Results of this article prove that “Sanad” by different sense and late 15th century, has become common through Persian texts, particularly administration texts.