اخلاق در باستان شناسي؛ تبيين، بررسي و نقد اخلاق در تيوري و عمل باستان شناسي ايران

Ehics in Archaeology; Determination, Discussion and Review of the Theory and Practice of Ethics in Archaeology of Iran

انسان، اساساً موجودي اخلاقي است كه در فرآيند زمان، جنبه هاي اخلاقي آن نمود پيدا كرده است. امروزه با جمع گرايي و فعاليت‌هاي جمعي، خواست فطري آدمي به شكل ديگري در امور و فعاليت‌هاي شغلي و حرفه اي جلوه گر شده است كه تحت عنوان «اخلاق حرفه اي» از آن نام ‌برده مي شود؛ اخلاق حرفه اي در تمامي دانش ها، ضرورتي انكارناپذير است كه اصول مدون آن براي هر رشته دانشگاهي تدوين‌ شده است؛ به طوري كه فقدان آن در هر رشته اي، به آن آسيب مي زند. در مجامع باستان‌شناسي جهان، نزديك به سه دهه است كه پژوهشگران حوزه باستان شناسي كارهاي خود را مبتني بر اخلاق حاكم در اين حرفه پيش مي برند. با وجود اين، دانش باستان شناسي ايران كه عمري هفتادساله دارد، اخلاق حرفه اي را در آموزش و عمل تجربه نكرده است! هدف اين مقاله، علاوه بر تبيين جايگاه اخلاق در باستان شناسي جهان، نشان دادن فقدان جايگاه اخلاق حرفه اي در آموزش و عمل باستان شناسي ايران است. اين پژوهش با رويكردي انتقادي، موضوعاتي همچون اهميت اخلاق، پيشينه و چارچوب اخلاق در باستان شناسي، اخلاق در تيوري و عمل باستان‌شناسي ايران را نقد و بررسي كرده است.

Human, is basically moral inventory, that it has found its ethical aspects in the process of time. Today, with pluralism and social activities, the natural desire of man to another in matters of employment and professional activity, which is manifested as "professional ethics" is mentioned. Professional ethics in all knowledge is an undeniable necessity that its rules have been developed for each academic knowledge, so the lack of it, is the scientific damage. In Archaeological circles of the world, close to three decades, Archaeological researchers based their works on ethics governing on the profession of Archeology in advance. However, Archaeological knowledge of Iran that it has the seventy years of life, professional ethics and practice in education has not been experienced! The purpose of this article in addition to the determination of the ethics position in the world of Archeology is showing the lack of professional ethics in the teaching and practice in Archaeology of Iran. This research reviewed issues such as the importance of ethics, the history of ethics and morality in Archeology, theory and practice of ethics in Archaeology of Iran and concluded that there is no constructive engagement and mutual cooperation between colleagues Archaeologist, Archaeologists and people.