در جستجوي اورگت ها (نگرشي بر هويت واقعي استقرارهاي هخامنشي كشف شده در سيستان)

Searching for the Evergetáes: Identifying the Actual Achaemenian Settlemets in Sistan

براساس متون تاريخي، در دوران هخامنشي در سيستان كه آن زمان «درنگيانا» يا «زرنكه» ناميده مي شد، اقوامي توانمند و ثروتمند مي زيستند كه در زمان لشكركشي كوروش هخامنشي به شرق، با فرستادن مقدار زيادي آذوقه، به وي ياري رساندند و از آن پس به قوم «اورگانا» (اورگت) به معني نيكوكار و ياري رسان شهرت يافتند. با شروع مطالعات باستان شناسي در سيستان و كشف چند محل هخامنشي (دهانه غلامان و سرخ داغ)، يكي از مهم ترين پرسش هاي باستان شناسي مطرح در منطقه، محل زندگي قوم اورگت بود؛ به طوري كه هر يك از پژوهشگران، دهانه غلامان و يا سرخ داغ نادعلي را به عنوان مامن آنها معرفي كردند، البته در حد نظريه و فاقد ادله كافي. با بررسي باستان شناختي سيستان و شناسايي محوطه هاي جديد هخامنشي زواياي تازه اي درباره باستان شناسي و تاريخ منطقه گشوده شد و امكان پژوهش علمي تر در زمينه مكان-هاي تاريخي همانند محل استقرار اورگت ها فراهم آمد. در اين پژوهش كه بر مطالعات ميداني باستان شناسي و همچنين رهيافت تاريخي استوار است، با تكيه بر ويژگي هاي سرزمين اورگت ها در متون تاريخي و مقايسه و تطبيق آن با شواهد باستاني محوطه هاي سيستان، تلاش شده تا از يك سو محل واقعي استقرار اورگت ها مشخص و از سوي ديگر هويت واقعي مكان هاي باستاني مربوط به دوران هخامنشي سيستان آشكار شود.

Based on the historical texts from the Achaemenian Empire, there have been tribes living in Sistan known as Drangiana or Zaranka. According to the texts these tribes assisted Cyrus by sending food and since then they were called Givers (assisters). Archaeological studies in Sistan introduced some places such as (Dahaneh-ye Qolaman (the Slaves’ Valley) and Surkh Dagh) to be as the settlement site of Everget?e but there have been no reliable evidence for such suggestions. By conducting an archaeological study in Sistan we tried to locate several new Achaemenian areas, by which we explored new data which enable us to identify the actual location of Everget?es. In this research comparison made on the characteristics of Everget?es as mentioned in the written sources on one hand and archaeological specifications of the sites across the different parts of Sistan on the other hand we suggest an alternative location for the Achaemenian Everget?e in the Sistan plain.