مطالعه آلياژ و روش ساخت النگوهاي اقوام مهاجر اوراسيا؛ نمونه موردي، النگوهاي به‌دست‌آمده از كورگان هشت جعفرآباد

The Study of Alloy and Manufacturing Techniques of Bangles of Eurasian Nomadic Tribes: Case Study, Bangles Discovered from Jafarabad’s Kurgan No 8

كورگان‌ها از شيوه‌هاي تدفين اقوام مهاجر اوراسيا هستند كه اخيراً در ايران مورد حفاري باستان‌شناسي قرارگرفته‌اند. كورگان‌هاي جعفرآباد در 1389 مورد كاوش‌هاي باستان‌شناسي قرارگرفت. براساس فصل اول اين كاوش‌ها، از حفاري‌هاي كورگان‌هاي جعفرآباد 54 شي مفرغي به‌دست‌آمده است كه بخش اعظم آنها را زيورآلات تشكيل مي‌دهد. بيشتر زيورآلات مفرغي اين فصل، از كورگان شماره هشت اين محوطه به‌دست‌آمده كه در ميان آنها دو النگو شناسايي شده است. در اين پژوهش با استفاده از روش هاي ميكروسكوپ الكتروني روبشي مجهز به دستگاه آناليز عنصري، طيف‌سنجي جذب اتمي، راديوگرافي پرتو ايكس و متالوگرافي؛ نوع آلياژ، تركيب شيميايي و تكنيك ساخت اين دو النگو مطالعه شد. آلياژ به كاررفته در ساخت اين آثار مفرغ بود. ريزساختار اين النگوها بيانگر فرآيندي پيوسته از چكش‌كاري و تاب‌كاري است كه براي ساخت آنها طي شده است. تصاوير راديوگرافي نيز چكش كاري اين آثار را اثبات مي‌كند.

“Kurgans”, which have recently been explored during an archeological excavation in Iran, contain graves where Eurasian used to bury the corps of their dead people. The Kurgans in Jafarabad (in East Azerbayejan, Iran) were excavated by archeologists in 2011.According to the reports of the first phase of the excavations of Jafarabad, a total of 54 bronze objects were discovered the majority of which were ornamental objects.Most of these objects were explored from Kurgan no. 8 of this archaeological site including two bangles. In this research, SEM-EDS, AAS, X-Ray radiography, and metallography were applied to identify alloying composition and shaping techniques. Results showed that the bangles have been made from tin bronze. Based on microstructure, it can be concluded that an alternating operation has applied for shaping these objects. Radiographic images also confirmed the application of hammering techniques in the production of these objects.