بررسي رابطه خودكارآمدي و هوش هيجاني با انگيزه پيشرفت در دانشجويان

مقدمه: با توجه به اهميت و نقش نيروهاي كارآمد و توانمند در كشور و رسالت مهم دانشگاه در پرورش استعدادهاي دانشجويان و نظر به اين‌‌‌كه در ايجاد انگيزه پيشرفت عوامل درون داد شامل هوش هيجاني و خودكارآمدي نقش به‌سزايي دارند لذا مطالعه حاضر با هدف بررسي رابطه خودكارآمدي و هوش هيجاني (Emotional Intelligence) با انگيزه پيشرفت در دانشجويان پيام نور انجام گرفت. روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي-تحليلي از نوع همبستگي، 341 نفر از دانشجويان دانشگاه پيام نور بيرجند كه به روش نمونه‌گيري طبقه‌اي تصادفي انتخاب شدند، مورد بررسي قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل سه پرسش‌نامه هوش هيجاني شرينگ، خودكارآمدي عمومي شرر و انگيزه پيشرفت تحصيلي هرمنس بود. داده‌ها با استفاده از نرم افزار 15 SPSSو آزمون‌هاي آماري T مستقل، آناليزواريانس يك‌طرفه، ضريب همبستگي پيرسون و رگرسيون چندمتغيره در سطح 0/05 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: از ميان دانشجويان مورد مطالعه 174 نفر (51 % )مذكر و 262 نفر (76/7%) مجرد بودند. نتايج ضريب همبستگي پيرسون نشان داد رابطه مثبت و معني‌داري بين خودكارآمدي و نيز مؤلفه‌هاي خودآگاهي و مهارت اجتماعي با انگيزه پيشرفت تحصيلي وجود دارد. ميانگين نمره انگيزه پيشرفت تحصيلي در دانشجويان مؤنث نسبت به مذكر و ميانگين نمره خودكارآمدي در دانشجويان مذكر نسبت به مؤنث بيشتر است؛ ولي از نظر هوش هيجاني در دو گروه تفاوتي مشاهده نشد. هم‌چنين در هيچ‌كدام از متغيرهاي مذكور در رده‌هاي مختلف سني و نيز رشته هاي مختلف تحصيلي تفاوتي به دست نيامد. نتيجه‌گيري: نظر به اين‌كه همبستگي مثبت و معني‌داري بين خودكارآمدي، خودآگاهي و مهارت اجتماعي با انگيزه‌ي پيشرفت تحصيلي دانشجويان مشاهده گرديد لذا پيشنهاد مي‌شود كه با افزايش خودكارآمدي و هوش هيجاني از طريق اعمال روش‌هاي مناسب و غني كردن محيط پرورشي، انگيزه‌ي پيشرفت تحصيلي دانش‌جويان را ارتقا دهيم.