بررسي غلظت بنزوات سديم در دوغ‌هاي توزيع شده در سطح عرضه شهر اصفهان

مقدمه: دوغ نوشيدني تخميري است كه مانند ديگر نوشيدني‌ها قابليت فساد ميكروبي دارد. نگهدارنده اسيد بنزوئيك و نمك آن (بنزوات سديم) جهت كنترل فساد ميكروبي در دوغ مورد استفاده قرار مي‌گيرد. اين در حالي است كه بر اساس ضوابط سازمان غذا و دارو و سازمان ملي استاندارد ايران، استفاده از هر گونه نگهدارنده در شير و فرآورده‌هاي لبني ممنوع اعلام شده است. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعيين ميزان بنزوات سديم در دوغ‌هاي توزيع شده در سطح عرضه شهر اصفهان بود. روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي- مقطعي، غلظت بنزوات سديم در 36 نمونه دوغ توليدي ازسه برند (A، B و C) توزيع شده در سطح عرضه شهر اصفهان در سال 1394، با استفاده از روش كروماتوگرافي مايع با كارايي بالا مورد ارزيابي قرار گرفت. تجزيه و تحليل آماري در نرم‌افزار SPSS با استفاده از آزمون آماري ANOVA جهت مقايسه ميانگين بنزوات سديم در برندهاي مختلف نمونه‌برداري شده دوغ صورت گرفت. در تمامي آزمون‌ها سطح معني‌داري 05/0 در نظر گرفته شد. يافته‌ها: طبق بررسي انجام شده، دوغ توليدي كارخانه فراورده لبني با برند C بيشترين ميزان بنزوات سديم (ppm 0/55 ± 4/84) و برند A كمترين محتواي بنزوات سديم با مقدار (ppm 0/11 ± 4/03) را دارا بود. در همه نمونه‌هاي دوغ، بنزوات سديم شناسايي شد. اختلاف معني‌داري در غلظت بنزوات سديم اندازه‌گيري شده در سه برند مورد مطالعه مشاهده گرديد (0/001 > P). نتيجه‌گيري: مشاهده غلظت پاييني از بنزوات سديم در همه نمونه‌هاي دوغ مورد بررسي در مطالعه حاضر، مي‌تواند به دليل تشكيل طبيعي اين تركيب در ماست و انتقال آن به دوغ باشد. همچنين، نظر به فاصله زياد بنزوات سديم شناسايي شده در مطالعه حاضر با مقادير تعيين شده در استاندارد بين‌المللي كدكس براي نوشيدني‌هاي تخميري تا مقدار mg/kg 300، تعيين حد مجاز بنزوات سديم در دوغ بر اساس الگوي تغذيه‌اي بومي پيشنهاد مي‌شود.