تاثير كود هاي بيولوژيك بر شاخص هاي رشدي و سهم فرايند انتقال مجدد ماده خشك در عملكرد دانه گندم

Effects of biofertilizers on growth indices and contribution of dry matter remobilization in wheat grain yield

به منظور بررسي تاثير كود هاي بيولوژيك بر شاخص هاي رشدي و سهم فرايند انتقال مجدد ماده خشك در عملكرد دانه گندم، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. فاكتورها شامل زمان كاربرد كود نيتروژنه در سه سطح) 3/1 كاشت،3/1پنجه زني،3/1قبل از گلدهي)؛ (4/1 كاشت، 2/1 پنجه زني تا ساقه روي، 4/1 گلدهي)؛ (4/1 كاشت، 4/1 سبز شدن، 4/1 ساقه روي، 4/1 گلدهي) به ترتيب به صورت N1، N2و N3و تلقيح بذر با باكتري‌هاي محرك رشد (عدم تلقيح، تلقيح با ازتوباكتركروكوكوم استرين 5، سودوموناس پوتيدا استرين هاي 41 و 186) بودند. بيشترين ميزان انتقال ماده خشك از بوته در سطح اول از كاربرد نيتروژن در عدم تلقيح بذر با باكتري و حداقل آن در سطح سوم زمان مصرف نيتروژن و تلقيح با ازتوباكتر برآورد گرديد. با كاربرد نيتروژن به صورت N1 و تلقيح بذر با باكتري عملكرد تك بوته، تعداد دانه در سنبله، وزن صد دانه، ارتفاع بوته، وزن ريشه و درصد پروتئين افزايش يافت. بررسي تجمع ماده خشك كل نشان داد كه در تمامي تركيب‌هاي تيماري تا40 روز پس از كاشت با سرعت كم و پس از آن با سرعت زيادي تا 70 روز بعد از كاشت افزايش يافت. سپس بواسطه افزايش پيري برگ‌ها تا زمان برداشت، كاهش يافت. به منظور افزايش عملكرد و ديگر شاخص هاي رشدي مي توان پيشنهاد نمود كه تلقيح بذر گندم با ازتوباكتر در سطح اول زمان مصرف كود نيتروژنه به كار برده ‌شود.

In order to study of the effects of biofertilizers on growth indices and contribution of dry matter remobilization in wheat grain yield, a factorial experiment was conducted based on randomized complete block design with three replications. Factors were: nitrogen application time at three levels, (1/3 planting, 1/3 tillering and stem elongation, 1/3 before flowering ), (1/4 planting, 1/2 tillering and stem elongation stages,1/4 before flowering) and (1/4 planting, 1/4 emergence, 1/4 stem elongation, 1/4 flowering) as N1, N2 and N3 respectively. Seed inoculation treatments with PGPR containing control (without inoculation) seed inoculation with Azotobacter chrocoococum strain 5, Psedomunas strain 41 and 186. Maximum of dry matter remobilization per plant was obtained in nitrogen application time as N1 without seed inoculation and the least was obtained in nitrogen application as N3 and seed inoculation with Azotobacter. Grain yield per plant, number of grains per spike, hundred seed weight, plant height, root weight and protein content (%) increased at nitrogen application as N1 and seed inoculation with PGPR. Dry matter accumulation increased slowly at all treatment combinations until 40 days after sowing (DAF), then increased rapidly till 70 (DAF). Then it decreased till harvest time due to aging of leaves. So, it can be suggested that in order to increase grain yield and other growth indices, nitrogen should be applied as N1 in combination with seed inoculation with Azotobacter.