تنش خشكي و كاربرد زئوليت معدني بر رشد و برخي پارامترهاي فيزيولوژيكي گياه پنيرك (Malva sylvestris)

Water stress and mineral zeolite application on growth and some physiological characteristics of Mallow (Malva sylvestris)

اين آزمايش به منظور بررسي اثرات تنش‌خشكي و كاربرد زئوليت معدني بر خصوصيات مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي گياه دارويي پنيرك،‌ به صورت كرت‌هاي خرد شده بر پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال 1390 در شهرستان مراغه اجرا شد. عامل اصلي شامل سه سطح آبياري به صورت شاهد (100درصد ظرفيت زراعي)، تنش‌خشكي ملايم (75 درصد ظرفيت زراعي) و تنش‌خشكي شديد (50 درصد ظرفيت زراعي) و مقادير زئوليت در پنج سطح (عدم كاربرد زئوليت، دو، چهار، شش، هشت گرم در هر كيلوگرم خاك) به عنوان عامل فرعي در نظر گرفته شدند. نتايج نشان داد در بين صفات مورد بررسي اختلاف معني‌داري وجود داشت، به‌طوري كه بالاترين وزن تر اندام هوايي (164 گرم)، ريشه (66/87 گرم)، طول ساقه (79 سانتي‌متر)، هدايت روزنه‌‌اي (875 ميلي‌مول بر مترمربع درثانيه)، بالاترين ميانگين نشت الكتروليت (72/87 ميلي‌موس بر سانتي‌متر)، بيشترين مقداركلروفيل a (72/0 ميلي‌‌گرم بر گرم)، b (06/9ميلي‌‌گرم بر گرم) متعلق به ميزان هشت گرم زئوليت و 100درصد رطوبت ظرفيت زراعي بود. بالاترين ميزان قندهاي محلول(20/155 ميلي‌‌گرم در هر ‌گرم وزن خشك) و كمترين ميزان نسبي آب برگ (72/40 درصد) متعلق به عدم كاربرد زئوليت و50 درصد رطوبت ظرفيت زراعي بود. كاربرد سطوح مختلف زئوليت در هر سه شرايط رطوبتي خاك سبب بهبود در بسياري از صفات فوق شد. به طور كلي نتايج اين تحقيق نشان داد كه مي‌‌توان با به كارگيري زئوليت، از هدر رفت آب در شرايط كم آبي جلوگيري كرده و آن را بهتر و بيشتر در دسترس گياه قرار داد.

The effect of drought stress and application of mineral zeolite was evaluated on morphological and physiological traits of mallow on complete random blocks design with three replications in greenhouse conditions in Maragheh (1390). Factors including, drought stress (control (100 percent FC), mild drought stress (75 percent FC) and intense drought stress (50 percent FC)) and zeolite (0, 2, 4, 6, 8 gram/kilogram soil). Significant differences were observed between the treatments. The results show that the highest shoot fresh weight (164 gram), root ( 87/66 g), shoot length ( 79 cm), stomata conductance (875.00 milli mol/m2/second) electrolytic leakage (87.72 milli mol cm1), a and b chlorophyll (25/72 and 9/06 mg g1 ) were observed in 8 gram zeolite and 100 percent moisture field capacity. Also the highest amount of soluble sugar (155.20 and mg g1 DW) and prolin content (1/41 µMg1 FW) was belong to zeolite control level, 50 percent moisture field capacity. The application of different levels of zeolite in each three moisture conditions improved agricultural traits. Totally, the results of this research shows that the application of zeolite in combination with soil prevent from water waste and facilitate water availability to plant.