بررسي فنولوژي و تعيين GDD درختچه پير (Salvadora oleoides Decne. )در بلوچستان ايران

Determination of GDD for different phonological stages of Salvadora oleoides Decne. In Balochestan of Iran

پير يا توج به‌صورت درختچه تا درخت، هميشه سبز تا نيمه خزان‌كننده، از عناصر گياهي اقليم گرم و خشك بوده كه دامنه پراكنش آن تا جنوب‌شرق ايران كشيده شده است. به‌منظور بررسي فنولوژي و نقش عوامل تاثيرگذار، تحقيقات وسيعي طي سال هاي 1387-1391 در رويشگاه‌هاي پير در جنوب‌شرق ايران صورت گرفت. پس از تهيه نقشه گسترش، 6 رويشگاه شاخص انتخاب و در هر رويشگاه، سه پايه ميانسال علامت گذاري شدند. مراحل فنولوژي در دوره‌هاي 15 روزه اندازه‌گيري شد. تجزيه و تحليل آمار هواشناسي و تقويم زماني فنولوژي نشان دادند كه دما، بارندگي و ارتفاع از سطح دريا در رفتارهاي اكولوژيكي پير تاثيرگذار است. فنولوژي درختچه پير نسبتا طولاني بوده و بين138-148 روز در مناطق مختلف متغير مي باشد. گلها از اواخر اسفند لغايت فروردين ظاهر شده، از اوايل ارديبهشت ميوه‌ها روي شاخه‌ها جوان تشكيل شده و بعد از مدت 45-50 روز در اواسط خرداد شروع به رسيدن مي‌كنند. در رويشگاه‌هاي مرتفع، مراحل فنولوژي با 12 هفته تاخير در اوايل فروردين آغاز شده و ميوه‌ها در اواخر خرداد شروع به رسيدن مي‌نمايند در رويشگاه‌هاي همجوار پاكستان، فنولوژي در دو مرحله بهاره و پاييزه اتفاق مي‌افتد كه مرحله پاييزه در مرحله ظهور گلها و نهايتا ظهور ميوه ‌نارس پايان يافته و با كاهش دما، شروع به ريزش مي‌كنند. علي‌رغم متفاوت بودن زمان فنولوژي در رويشگاه‌هاي مختلف، مقدار انرژي گرماي مورد نياز (G.D.D.) درختچه پير نسبتا يكسان و يك ميانگين 1500 درجه روز رشد، براي انجام مراحل فنولوژي پير، الزامي است.

Salvadora oleoides is a shrub or small tree, ever green or semi deciduous is extended in arid and warm regions of India, Pakistan and south east of Iran. In order to survey some phenological Phenomens with climate and physiographic properties, this study was carried out in the southeast of Iran from 2008 to 2011. In first step, distribution of species was recognized in Baluchestan province, and then 6 habitats were chosen. These habitats were visited in 23 week intervals annually. Three trees were marked in each site and were monitored during four seasons and its phenological stages were recorded. Climatic data were gathered and phenological stages were analyzed. The results of phenological and Meteorological data indicated that the growth patterns of Salvadora oleoides may alter with annual temperature and precipitation, distribution of rain and height of sea levels. Salvadora phonological stages are long term and vary 138148 days in different regions. Buds begin to sprout in February to March and flowers appear in March. Round and green fruits appear on young branches in April. Fruit ripening start in June and fruits are starting to drop in July. In mountain regions, beginning of phenology is done 1 to 2 weeks after another sites. In eastern habitats (near to Pakistan) phonological stages occur in spring and fall. But raw fruits and flowers starting to drop when temperature decreases in autumn. In all conditions, amount of Growth Degree Days (G.D.D) required for ripening fruit is the same and equal to 1500ْ C.