بررسي اثرات دگرآسيبي علف ‌هرز سوروف ( .Echinochola cruss galli L ) بر روي برخي صفات تشريحي برنج (Oryza sativa L.) رقم زراعي طارم محلي در مراحل گلدهي و رسيدن دانه

Investigation of allelopathic effects of barnyardgrass (Echinochloa cruss galli L.) weed on some anatomical triats of rice (Oryza sativa L.) Tarommahalli variety of Iran at flowering and grain ripening stages

برنج (Oryza sativa L.)و سوروف (Echinochola cruss galli L.) گياهاني يكساله و متعلق به تيره غلات مي‌باشند. سوروف يكي از مهم‌ترين علف‌هاي هرز شاليزار‌هاي برنج در ايران و جهان است. در اين مطالعه اثرات دگرآسيبي سوروف بر صفات تشريحي گياه برنج طارم محلي در مراحل گلدهي و رسيدن دانه مورد بررسي قرار گرفت. آزمايشي با استفاده از عصاره‌هاي آبي 50 و 100% ريشه و اندام هوايي گياه سوروف به منظور بررسي اثر آن‌ها بر روي صفات تشريحي برنج طراحي شد. نتايج نشان داد در برنج هاي تيمار شده با عصاره‌هاي آبي 100% ريشه سوروف در مرحله گلدهي و رسيدن دانه، تعداد و اندازه دانه‌هاي سيليسي در سلول‌هاي روپوست پشتي برگ و روپوست ساقه و تعداد و اندازه دستجات روزنه‌اي برگ افزايش يافتند. در برش عرضي ساقه تعداد و اندازه برآمدگي‌هاي ناشي از دانه‌هاي سيليسي در سطح ساقه و نيز اندازه دستجات آوندي افزايش نشان داد. در برنج‌هاي تيمار ديده با عصاره‌هاي آبي ريشه سوروف با افزايش سيليس در برگ و ساقه گياه برنج، طول ساقه، مقدار محصول، مقاومت در مقابل كرم ساقه‌خوار و استحكام ساقه در مقابل ورس (خوابيدگي ناشي از باد و باران) افزايش يافتند. نتايج نشان داد كه عصاره‌هاي آبي ريشه سوروف بر تعداد و اندازه دانه‌هاي سيليسي و بر آمدگي‌هاي ناشي از آن‌ها در برگ و ساقه اثر مثبت داشت و باعث افزايش مقاومت و استحكام ساقه‌ها شد كه به افزايش برداشت محصول برنج منجر شد.

Rice (Oryza sativa L.) and Barnyardgrass (Echinochloa crus galli L.) are annual plants and belong to Gramineae. Barnyardgrass is the most important weeds of rice paddies in Iran and the world. In this study, the effects of barnyardgrass allelopathy on anatomical characteristics of rice (Tarommahalli) at flowering and grainripening stages were investigated. Experiment were conducted to evaluate the effects of aqueous extracts obtained from root and shoot of barnyardgrass at 50% and 100% concentrations on anatomy traits of rice. The results of treatments with aqueous extracts of root of barnyardgrass at 100% concentration at both flowering and grain ripening stages showed an increase in number and size of silica grains on epidermal cells of stem and lower layer of leaf and well as increased size of stomata files. The crosssection of the rice stem showed that the number and size of silica knobs on its surface and also size of vascular bundles have increased. Rice treated with aqueous extracts of root from barnyardgrass indicated that as silica on the leaf and stem of rice increased, stem elongation was augmented and production yield also increased. Moreover, the treatment caused resistance to stem borer (Chilo suppressalis) and stem strength against lodging (stem stooping by wind and rain) occurred. The results revealed that the aqueous root extracts from barnyardgrass had positive effects on number and size of silica grains and silica knobs of leaf and stem which resulted in higher resistance and strength of rice stems leading to higher production yields of rice.