مطالعه مورفوژنز جوانه گل و تاثيركاربرد جيبرلين در چگونگي رشد و نمو اجزاي گل در دو رقم زردآلوي تجاري ايراني

Flower bud morphogenesis and effects of exogenous GA3 application on development of flower components in two Iranian commercial apricots

مورفوژنز گل در دو رقم زردآلوي تجاري نوري (رقم زودگل) و شاهرودي (رقم ديرگل) در شرايط آب و هوايي شهرستان كرج و تحت تيمار با جيبرلين به غلظت 250 پي‌پي‌ام (در هفته اول مهر، هفته سوم مهر، هفته دوم آبان) مطالعه شد. به اين ترتيب كه بعد از نمونه‌گيري و آماده سازي نمونه‌ها، عكس‌برداري با ميكروسكوپ الكتروني اسكنينگ انجام گرفت. بر اساس نتايج به دست آمده در هر دو رقم، مراحل اوليه مورفوژنز گل كاملا يكسان بود. تا زمان شروع ركود در هفته اول آذر، اجزاي گل با سرعت رشد نمودند، بساك‌ها بزرگتر شدند اما هنوز دانه‌هاي گرده تشكيل نشده بودند. مادگي نيز رشد نمود و حفره تخمداني در اواسط آبان قابل مشاهده بود اما اثري از تخمك نبود. در دو رقم مرحله دوم (هفته اول آذر تا هفته آخر دي) و سوم نمو جوانه‌گل (هفته آخر دي تا اواخر بهمن) با هم تفاوت داشتند به طوري كه رقم نوري كه رقمي زودگل است مراحل نهايي نمو خود را يك هفته زودتر از رقم شاهرودي به اتمام رسانيد. طي بررسي اثر كاربرد پاييزه جيبرلين، مشاهده شد كه هر سه زمان كاربرد جيبرلين باعث تأخير در نمو نهايي گل گرديد. بر اساس نتايج به دست آمده به نظر مي‌رسد كاربرد پاييزه جيبرلين سطح هورمون جيبرلين را در طول دوره ركود بالا برده و به اين ترتيب باعث تأخير گلدهي و در نتيجه اجتناب از برخورد با يخبندان ديرهنگام بهاره مي‌شود. بنابراين مي‌توان گفت كه اختلاف بين ارقام ديرگل و زودگل مي‌تواند مربوط به محتوي جيبرلين جوانه‌ها در طول دوره ركود باشد.

Morphogenesis of flower buds of two commercial apricot cvs. ‘Noori’ (early blooming) and ‘Shahroodi’ (late blooming) were studied in Karaj climatic condition. The effect of foliar application of gibberellin (GA3, 250 mgL1) on flower bud development of two cultivars was also studied. GA3 was applied at three times during autumn (first week of October, third week of October and second week of November). Scanning electron microscope was used to study flower bud development. Based on results, the first stage of flower bud development in both cultivars showed the same growth pattern. Growth of floral parts was continued until the beginning of dormancy period. Stamens were developed, but no pollen grains were formed during the autumn. At this stage, pistil developed and ovarian cavity was observed in both cultivars in midNovember but no ovules were observed. Both cultivars were different in second and third stages of flower bud development. Final stage of flower bud development was earlier in ‘Noori’ in compare to ‘Shahroodi’. The results showed that all three times of foliar applications of GA3, were delayed final stage of flower bud development and the longest delay was with exogenous application of GA3 in midNovember. The results suggested that the application of GA3 at autumn increased GA3 levels at dormancy stage, thus the flowering was delayed that is a way to avoid to exposure to late spring frosts. So, the differences between both early and late blooming cultivars can relate to the content of gibberellin within flower buds during dormancy stage.