تأملاتي در اخلاق اسلامي و آسيب شناسي جرم: رهيافت نظريه بازي ها

Some Notes regarding the Islamic Ethics and Pathology of Crime: A Game Theory Approach

در دین مقدس اسلام میان وظایف فرد و دولت در تحقق شریعت یك نسبت تعاملی وجود دارد. در واقع وظایف افراد و دولت در جامعه اسلامی مكمل هم بوده و جدا از یكدیگر نیست. شرع مقدس اسلام وظایفی را برای افراد در جامعه اسلامی تعریف نموده است تا با تعامل فرد و دولت، جامعه مطلوب اسلامی شكل گیرد. یكی از اینها، وظیفه فرد مسلمان در قبال مشاهده جرم در جامعه است.   در این مطالعه، سعی شده با استفاده از ابزار نظریه بازی ها، فریضه مهم امر به معروف و نهی از منكر، مورد بررسی قرار گیرد. هدف اصلی این مطالعه، مدل سازیچگونگی رفتار افراد در قبال مشاهده جرم در جامعه (به عنوان یكی از مصادیق امر به معروف و نهی از منكر)، در قالب یك بازی استراتژیك با ترجیحات vNM  است. نتایج این مطالعه، نشان می دهد كه بی توجهی به این فریضه مهم و ارزشمند و عدم احساس مسئولیت در قبال مشاهده جرم در جامعه، بهره مندی افراد جامعه را كاهش می دهد. به عبارت دیگر، عمل به تعالیم و احكام اسلام و وجود امر به معروف و نهی از منكر، موجب كاهش جرم در جامعه شده و به تبع آن، سطح رفاه كل جامعه افزایش می یابد.

According to the Holy Islam, there are mutual relationships between citizens and the state in an Islamic society; which imply complement duties for both sides. The Sharia has defined different responsibilities for the citizens, which in accordance with the Islamic state will result in a better society. Among these responsibilities is the reaction of a Muslim when witnessing a crime in the society. By using the game theory approach we have studied the consequences of two Islamic orders, i.e. enjoining right and forbidding wrong. We have modeled the reactions of the people when seeing a crime in the society in the framework of a strategic game with VNM preferences. The results show that not paying enough attention to these two valuable orders would reduce the individual and social utility. In other words, if people follow the enjoining right and forbidding wrong, the economic and social costs of crime for the society will decrease and the social welfare will increase.