مقايسۀ ‌كاركردهاي اجرايي بزهكاران مرتكب به جرايم خشن و غيرخشن در كانون اصلاح و تربيت شهر تهران

زمينه و هدف: كاركردهاي اجرايي، ساختارهاي مهمي هستند كه در هدايت و بهنجار كردن رفتار، نقش مهمي ايفا مي‌كنند و آسيب در كاركردهاي اجرايي مي‌تواند پيامدهاي قابل‌ملاحظه‌اي در عملكرد اجتماعي، هيجاني و شناختي فرد داشته باشد. هدف از اين پژوهش، مقايسۀ ‌كاركردهاي اجرايي- انعطاف شناختي- در دو گروه از بزهكاران با جرايم خشن و بزهكاران با جرايم غيرخشن در شهر تهران است. روش: پژوهش حاضر يك مطالعۀ پس‌رويدادي علي - مقايسه‌اي به شمار مي‌رود. كاركردهاي اجرايي در خرده مقياس‌ انعطاف شناختي مورد بررسي قرار گرفت. نمونۀ اين پژوهش شامل 60 مددجوي بزهكار از كانون اصلاح و تربيت شهر تهران است كه از طريق نمونه‌گيري غيرتصادفي در دسترس انتخاب شدند و شامل بزهكاران با جرايم خشن (تعداد: 30) و بزهكاران با جرايم غيرخشن (تعداد: 30) بودند. پس از مصاحبۀ اوليه و برقراري ارتباط با افراد دو گروه بزهكاران، از آزمون ويسكانسين جهت سنجش انعطاف شناختي دو گروه استفاده شد. و داده‌ها با استفاده از روش تحليل واريانس يك‌راهه مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته‌ها: بين ميانگين حاصل از نمرات انعطاف شناختي در دو گروه بزهكاران مرتكب به جرايم خشن و غيرخشن تفاوت زيادي وجود نداشت. انحراف معيار نمرات انعطاف شناختي نيز در گروه بزهكاران مرتكب به جرايم خشن 16.9 و در گروه بزهكاران مرتكب به جرايم غيرخشن، 21.09 به دست آمد و در كل، بين ميزان انعطاف شناختي بزهكاران مرتكب به جرايم خشن و بزهكاران مرتكب به جرايم غيرخشن تفاوت معناداري وجود نداشت. نتيجه‌گيري: عدم تفاوت معنادار در انعطاف شناختي بين دو گروه (بزهكاران مرتكب به جرايم خشن و بزهكاران مرتكب به جرايم غيرخشن) را مي‌توان ناشي از همگوني‌هاي بسياري (همچون؛ سابقۀ سوءمصرف مواد، محيط‌هاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي فقير، تربيت و وضعيت خانوادگي نامناسب، عدم داشتن مهارت‌هاي مهم) دانست كه در ميان اين دو گروه وجود داشت. جهت پيشگيري از ازدياد و شدت جرايم نيز، آموزش مهارت‌ها، مشاوره‌هاي فردي و تخصصي و گروه درماني در كانون اصلاح و تربيت پيشنهاد شد.