بررسي تأثير آموزش خانواده محور بر خودمراقبتي در بيماران مبتلا به ديابت نوع دو

THE EFFECT OF FAMILY-CENTERED EDUCATION ON SELF-CARE IN PATIENTS WITH TYPE 2 DIABETES

پيش زمينه و هدف: آموزش خانواده محور در بيماران مبتلا به ديابت مي تواند نقش مهمي در كنترل اين بيماري داشته باشد و موجب كاهش عوارض اين بيماري گردد. اين مطالعه باهدف تعيين تأثير آموزش خانواده محور بر خودمراقبتي در بيماران مبتلا به ديابت نوع دو انجام گرديد. مواد و روش كار: پژوهش حاضر، مطالعه اي تجربي از نوع قبل و بعد مي باشد. 60 نفر از بيماران مبتلا به ديابت كه شرايط ورود به مطالعه را داشتند به صورت تصادفي انتخاب شده و به طور تصادفي به دو گروه كنترل (30 نفر) و مداخله (30 نفر) تخصيص داده شدند. آموزش خانواده محور در گروه مداخله، به مدت سه ماه انجام شد. ابزار گردآوري اطلاعات شامل پرسشنامه جمعيت شناختي و پرسشنامه فعاليت هاي خودمراقبتي در ديابت بود كه به روش مصاحبه قبل و بعد از مداخله در دو گروه تكميل گرديد. تجزيه وتحليل داده ها با استفاده از نرم افزار آماري SPSS ويرايش21 و با استفاده از آزمون هاي آمار توصيفي و استنباطي انجام گرديد. يافته ها: يافته هاي مطالعه نشان داد كه بعد از آموزش خانواده محور، ميانگين نمرات خودمراقبتي و ابعاد آن ( تغذيه، فعاليت جسماني، كنترل قند خون و مراقبت از پا) بين دو گروه كنترل و مداخله تفاوت معني داري ازنظر آماري داشت (001/0>p ) ميانگين نمرات بعد تبعيت از رژيم دارويي بعد از مداخله بين دو گروه كنترل و مداخله تفاوت آماري معني داري نداشت (05/0 >p ) . بحث و نتيجه گيري: آموزش خانواده محور توسط پرستار مي تواند اثرات مهمي را در خودمراقبتي و ابعاد آن (تغذيه، فعاليت جسماني، كنترل قند خون و مراقبت از پا) در بيماران مبتلا به ديابت ايجاد نمايد. لذا پيشنهاد مي شود پرستاران، خانواده بيماران مبتلا به ديابت را هم آموزش دهند.

Received: 8 Jan, 2016 Accepted: 6 Mar, 2016 Abstract Background Aims: Familycentered education has an important role in diabetes control by establishing an effective relationship with selfcare. This study aimed to evaluate familycentered education on selfcare of patients with Type 2 diabetes. Materials and Methods: This experimental study consisted of 60 patients with type 2 diabetes who were randomly assigned in two groups: control group (n=30) and treatment group (n=30). Data were collected using a questionnaire consisted of demographic characteristics and selfcare items measuring. Familycentered education in the intervention group lasted for three months. Data collecting process was performed at two points at the baseline of the study, and after 3 months. Data were analyzed by SPSS 21 using descriptive and inferential statistics. Results: The study revealed that familycentered education on selfcare included five dimensions consisting of nutrition, physical activity, blood glucose control, and foot care. After intervention, the difference between two groups were statistically significant d (plt 0.001). Applying medication regimen didnrsquo t show any significant difference (pgt 0.05) between two groups. Discussion: Familycentered education by a nurse for three months could have important effects on selfcare, and its dimensions included nutrition, physical activity, blood glucose control, foot care in the diabetes type II. Therefore, it is recommended to the nurses to include family education in patients with diabetes.