بررسي اثربخشي نوروفيدبك همراه با تمرين‌هاي شناختي رايانه‌اي در بهبود حافظه فعال در بزرگسالان داراي اختلال نقص توجه/بيش فعالي

The effectiveness of neurofeedback with computrized training in improving working memory in adults with attention deficit disorder/ hyperactivity

مقدمه: اختلال نقص توجه/بيش فعالي، يكي از اختلالات روان شناختي شايع در افراد مي باشد كه از كودكي تا بزرگسالي تداوم مي يابد و در ابعاد مختلفي از زندگي فرد، نظير زندگي شخصي، اجتماعي، حرفه اي، كاركرد اجرايي نظير حافظه فعال اختلال ايجاد مي كند. مطالعات متعددي نشان دهنده ارتباط نزديك نقايص حافظه فعال و اختلال نقص توجه/بيش فعالي بوده است. با توجه به فقدان مطالعه در خصوص اثربخشي نوروفيدبك در بهبود حافظه فعال در بزرگسالان داراي اختلال، اين مطالعه با هدف بررسي اثربخشي نوروفيدبك در حافظه فعال شكل گرفته است. مواد و روش ها: طرح پژوهش از نوع شبه آزمايشي، با پيش آزمونپس آزمون و گروه كنترل مي باشد. جامعه آماري را بزرگسالان داراي اختلال نقص توجه/بيش فعالي كه به كلينيك آتيه در تهران مراجعه مي كنند، تشكيل دادند؛ كه از بين آن ها پس از بررسي ملاك هاي ورود و خروج، دو گروه آزمايشي و كنترل و در هر گروه 8 آزمودني، به طور تصادفي جايگزين گرديدند. ابزارهاي پژوهش عبارت اند از پرسشنامه اضطراب بك، افسردگي بك، آزمون عملكرد پيوسته ديداري شنيداري رايانه اي و آزمون علائم حياتي سيستم عصبي مركزي. اطلاعات، از طريق SPSS و با استفاده از روش آماري يومن ويتني مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. همچنين از آزمون هاي تي مستقل، ويلكاكسون و كروسكال واليس نيز جهت نتايج تكميلي استفاده شد. در اين مطالعه پروتكل مورد استفاده، تقويت موج بتا در نقطهFZ مي باشد. يافته ها: نتايج به دست آمده نشان داد كه نوروفيدبك منجر به افزايش معنادار ظرفيت حافظه فعال در بزرگسالان داراي اختلال نقص توجه/بيش فعالي گرديد. بحث و نتيجه گيري: با توجه به نتايج به دست آمده در اين پژوهش كه همسو با نتايج بسياري از پژوهش هاي صورت گرفته در اين زمينه مي باشد، نوروفيدبك، موجب افزايش فعاليت لوب فرونتال و همچنين فعال سازي مدارهاي عصبي مربوط به كاركردهاي اجرايي و حافظه فعال گرديده و موجب بهبود نقايص كاركردهاي اجرايي و حافظه فعال در افراد داراي اختلال نقص توجه/بيش فعالي مي گردد. در نتيجه، با توجه به اثر بخشي نوروفيدبك در بهبود حافظه فعال، استفاده از اين روش براي درمان هاي مشابه پيشنهاد مي گردد.

Background : Attention deficit / hyperactivity disorder, is a common psychological disorder in persons, that continues from childhood into adulthood and leads to problem in various aspects of their life, such as personal, social, professional, and executive function such as working memory. Several studies indicate a close relationship between working memory deficits and attention deficit / hyperactivity disorder. Given the lack of studies on the effectiveness of neurofeedback in improving working memory in adults with ADHD, this study was designed to evaluate the effectiveness of neurofeedback in working memory. Materials and Methods: Research design was experimental with pretest and posttest and control group and carried out on adults with attention deficit / hyperactivity disorder referred to the Atieh clinic in Tehran .After reviewing inclusion and exclusion criteria,16 persons based on purposive sling were selected in 2 groups of 8 cases as experimental and control groups. The research instruments were the Beck Anxiety Inventory, Beck Depression Inventory, Inventory adult attention deficit/ hyperactivity disorder of Barkley, vital cns test, auditory and visual integrated test signs. Data analysis, through SPSS software using U MannWhitney, was performed. The independent ttest, Wilcoxon and KruskalWallis tests were used also for complementary results. The protocol used in this study, was increasing of beta waves on FZ. Results: The results showed that neurofeedback was led to a significant increase in working memory in experimental group. Conclusion: According to the results of this study, which is consistent with results of the researches done in this field, neurofeedback increases frontal lobe activity and activation of neural circuits involved in executive function and working memory, and improve executive function and working memory deficits in patients with attention deficit / hyperactivity disorder. As a result, given the efficacy of neurofeedback in improving working memory, using this method, is suggested for the same treatment.