برآورد حمايت از توليدكننده بخش كشاورزي ايران

Producer Support Estimate of Agricultural Sector in Iran

انگيزه اصلي سياست‌هاي حمايتي در بخش ‌كشاورزي را مي‌توان كمك به رشد و توسعه اقتصادي، حمايت از اشتغال و سرمايه‌گذاري‌، حفظ توليد داخلي و كاهش وابستگي به خارج براي دستيابي به شرايط مناسب زندگي نام برد. مطالعه حاضر به محاسبه شاخص برآورد حمايت از توليدكننده بخش كشاورزي برمبناي سه نرخ ارز موجود در كشور (نرخ ارز رسمي مبادله‌اي، بازار آزاد و واقعي) و بر پايه قيمت‌هاي ثابت سال1376‌و قيمت‌هاي جاري پرداخته است. با توجه به محدوديت‌هاي آماري در مورد برخي از سري‌هاي زماني(از جمله آمار هزينه حمل و نقل جاده‌اي)، دوره89 1374 در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه شاخص برآورد حمايت از توليدكننده (PSE) در طي سال‌هاي مورد بررسي داراي نوسان‏هاي متعددي است و به صورت منظم، روند صعودي يا نزولي را طي نمي‌كند به طوري كه درصد برآورد حمايت از توليدكننده براساس نرخ ارز رسمي در قيمت جاري در دوره 1374 1380 روند افزايشي داشته اما در دوره 1380 1385 با كاهش همراه بوده است. البته در اين ميان، حمايت‏ها در سال 1383 افزايش چشمگيري داشته است كه دليل آن اختصاص حداكثر حمايت بودجه‏اي دولت بوده است. پس از آن، حمايت‏ها روند صعودي يافته به طوري كه بيشترين ميزان حمايت در طول دوره، متعلق به سال 1387 مي باشد. اين نتيجه تقريباً براي هر سه نرخ ارز صادق است.

This main motivation for supporting policy in agricultural sector can mentioned economic development, support employment and investment, protect domestic production, reducing dependence on overseas for achieving suitable conditions life. This research calculated Producer Support Estimate (PSE) in agricultural sector base on three exchange rates (official exchange rate, currency market, real exchange rate) that exist in Iran. Also this index, calculated base on constant prices (1997) and current prices. According to the limitation of statistical some time series (Including statistics for road transportation costs) period of data (1995 2010) is used. Results have shown that the PSE calculated during this period has several fluctuations and doesn’t have regular uptrend or downtrend. So that, PSE base on official exchange rate at current prices in 1995 2001 has rising trend, but from 2001 to 2006 has decreased. Of course the PSE has increased significantly in 2004. The reason is that allocated the maximum budget payment by government. Then PSE had uptrend, so that most PSE during the period is owned 2008. This result nearly is true for all three of the exchange rate.