ارزيابي نيازها و روشهاي يادگيري بيماران همودياليزي در مراكز آموزشي درماني دانشگاه علوم پزشكي اروميه

ASSESSING THE NEEDS AND LEARNING METHODS OF HEMODIALYSIS PATIENTS IN TEACHING HOSPITALS AFFILIATED TO URMIA UNIVERSITY MEDICAL SCIENCES

پيش زمينه وهدف:به دليل پيچيدگي فرايند همودياليز و همچنين لزوم مشاركت بيمار در مراقبت سلامت خود، آموزش بيمار بايد به عنوانيك جزء مهم برنامه هاي ارتقاء سلامت و مديريت بيماريموردتوجه قرار گيرد. بر اين اساس آموزش بيماران همودياليزي بايستي بر نيازها ومشكلات اختصاصي هر بيمار استوار باشد به صورتي كه بتواند سبب تغيير رفتاردرآن هاشود. هدف از اين پژوهش، تعيين نيازها و روش هاي آموزشي بيماران در مراكز همودياليز دانشگاه علوم پزشكي اروميه مي باشد. تا با آگاهي از آن ها به اشاعه بهترين شيوه هاي عملي جهت توسعه آن دست يافت. مواد و روش كار:اين مطالعه از نوع توصيفي مقطعي بوده كه در سال 1394 انجام گرفت. جامعه موردپژوهش شامل بيماران همودياليزي كه به بخش همودياليز مراكز آموزشي درماني اروميه مراجعه مي كنند؛ كه طبق آمار موجود تعداد 420 نفر بيمار مي باشد. داده ها از طريق يك پرسشنامه كه روايي و پايايي آن مورد تأييد قرار گرفت، جمع آوري گرديد. داده هاي جمع آوري شده توسط نرم افزار آماري SPSS و با استفاده از آزمون هاي خي دو و ttest تحليل شد. يافته ها: اكثر بيماران همودياليزي ترجيح مي دادند كه از روش هاي پمفلت و كارگاه و سخنراني شفاهي كه توسط پزشكان، پرستاران و روان شناسان آموزش داده مي شود استفاده كنند. بيشترين نياز يادگيري بيماران همودياليزي به ترتيب مربوط به مسائل روانشناسي (4/88)، عوامل خطرزا (4/75)، تغيير سبك زندگي (4/62)، تغذيه (4/56) و فعاليت هاي روزمره و ورزش (4/43) مي باشد. بحث و نتيجه گيري: نتايج اين تحقيق نشان مي دهد كه بيماران همودياليزي در مورد مسائل روانشناسي (افسردگي، مديريت استرس و ...)، شناخت ريسك فاكتورها، سبك زندگي و تغذيه نياز به يادگيري دارند؛ كه در اين زمينه مي توان از مشاوره هاي روانشناسي و تغذيه نيز در كنار توصيه هاي متخصصان باليني استفاده شود. همچنين ضروري به نظر مي رسد طرحي براي استانداردسازي ساختار و محتواي آموزشي كه مبتني بر نيازهاي يادگيري بيماران باشد ارائه شود.

Background Aims:Due to the complexity of the process of hemodialysis and the need for patient participation in his health care, patient education should be considered as an important component of health promotion and disease management programs. Accordingly, education of hemodialysis patients should be based on each patientʹs specific needs and problems so that it can result in a change in their behavior. This study aimed to assess learning needs and preferred methods and educators of patients in hemodialysis centers in Urmia University of Medical Sciences. Materials Methods:This descriptive crosssectional study was conducted on hemodialysis patients from teaching hospitals affiliated to Urmia Medical Sciences of University which were 420 individuals in total in 2014.The data were collected using a selfstructured questionnaire that reliability of which had been measured by specialists and validity by internal consistency method (r =0.78). The collected data were analyzed by SPSS software descriptive statistics and analytical statistics (ttest and chisquare). Results: Most hemodialysis patients preferred to use handoutphlet, workshop, and oral conversation by nurses, doctors, and psychologists.The learning needs were ranked as follows: psychological issues (4.88), information about risk factors (4.75), lifestyle changes (4.62), diet information (4.56) and physical activity and sport (4.43). Conclusion:The results of the study showed that hemodialysis patients need to learn about psychological problems, identifying risk factors, lifestyle, and nutrition. Psychological and nutritional recommendations can be offered along with clinical ones. Therefore, it seems necessary to provide a plan to standardize the structure and content of educational programs based on the learning needs of patients