اثر تنش خشكي آخر فصل بر عملكرد و اجزاي عملكرد دانه برخي ژنوتيپ هاي كلزا

به منظور بررسي اثر تنش خشكي آخر فصل بر عملكرد و اجزاي عملكرد كلزا و همچنين شناسايي ژنوتيپ هاي متحمل به خشكي و داراي پتانسيل عملكرد بالا تعداد سيزده ژنوتيپ كلزا شامل كرج1، كرج2، كرج3، طلايه، زرفام، اوكاپي، ليكورد، Slm046، مودنا، WPN5، اپرا،WPN2 و G.KH305 در شرايط آبياري كامل و تنش خشكي آخر فصل (قطع آبياري از مرحله گلدهي) در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در ايستگاه تحقيقات كشاورزي اسلام آباد غرب به مدت دو سال زراعي (1391-1389) مورد ارزيابي قرار گرفتند. تجزيه واريانس مركب داده ها نشان داد كه اثر تنش خشكي آخر فصل بر همه صفات به جز درصد روغن دانه، تعداد شاخه هاي فرعي و وزن هزار دانه معني دار بود. عملكرد دانه در اثر تنش خشكي به ميزان 20 درصد كاهش يافت. ميانگين عملكرد دانه ارقام كلزا در شرايط آبياري كامل 4586 كيلوگرم در هكتار و در شرايط تنش 3736 كيلوگرم در هكتار بود. اين كاهش حاصل تاثير پذيري اجزاي عملكرد دانه يعني تعداد خورجين درگياه و تعداد دانه در خورجين از تنش خشكي بود. مقايسه ميانگين داده ها نشان داد كه عملكرد و اجزاي عملكرد دانه در سال اول برتر از سال دوم بودند. دليل آن شرايط مساعدتر زراعي و آب و هوايي در سال اول اجراي پژوهش بود. ژنوتيپ هاي مورد بررسي از نظر كليه صفات به استثناي درصد روغن دانه تفاوت معني داري داشتند. بيشترين عملكرد دانه در شرايط آبياري كامل و تنش خشكي متعلق به ژنوتيپ G.KH305 به ترتيب با 5230 و 3941 كيلوگرم در هكتار بود.