مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - اثر رژيم هاي آبياري و كاربرد بقاياي جو، زئوليت و پليمر سوپرجاذب بر راندمان مصرف آب و عملكرد علوفه ذرت و سورگوم در كشت دوگانه در شرايط حداقل خاك ورزي

چكيده فارسي :

به منظور بررسي اثر رژيم هاي مختلف آبياري و كاربرد بقاياي جو، زئوليت و پليمر سوپر جاذب بر عملكرد علوفه و راندمان مصرف آب ذرت و سورگوم در كشت دوگانه و در شرايط حداقل خاك ورزي، آزمايشي به صورت فاكتوريل اسپيلت در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار به مدت دو سال (1392-1391) در ايستگاه تحقيقات كشاورزي جوپار كرمان انجام شد. رژيم آبياري در دو سطح شامل تيمار آبياري نرمال (آبياري بر اساس 70 ميلي متر تبخير از طشت تبخيركلاس A) و تنش رطوبتي (آبياري بر اساس 140 ميلي متر تبخير از طشت تبخيركلاس A) و تيمارهاي نوع گياه شامل ذرت و سورگوم به صورت فاكتوريل و به عنوان عامل اصلي در نظر گرفته شدند. تيمارهاي تركيبي بقاياي جو، زئوليت و پليمرسوپر جاذب در5 سطح به عنوان عامل فرعي به شرح زير بودند: 1- 5/4 تن بقايا +10 تن زئوليت در هكتار (ZR) 2- 5/4 تن بقايا + 60 كيلوگرم پليمر سوپر جاذب در هكتار(SR) 3- 5/4 تن بقايا + 5 تن زئوليت +30 كيلوگرم سوپر جاذب در هكتار (ZSR) 4- 5/4 تن بقايا در هكتار (R) 5- تيمارشاهد (C). براساس نتايج به دست آمده عملكرد علوفه تر و خشك ذرت به ترتيب 17/62 و 03/14 تن در هكتار بود، در حالي كه عملكرد علوفه تر و خشك براي سورگوم در چين اول به ترتيب 6/47 و 29/9 تن در هكتار و در مجموع دو چين 62/66 و 22/13 تن در هكتار بود. در هر دو گياه تحت تنش خشكي، راندمان مصرف آب و عملكرد علوفه به ترتيب افزايش و كاهش نشان داد. راندمان مصرف آب براي علوفه تر و خشك ذرت به ترتيب 31/6 و 42/1كيلوگرم بر مترمكعب آب و براي سورگوم 06/5 و01/1 كيلوگرم بر متر مكعب آب به دست آمد. كاربرد 10 تن زئوليت به همراه 5/4 تن در هكتار بقاياي جو، در سورگوم با توليد 07/72 تن در هكتار علوفه تر (مجموع دو چين) و راندمان مصرف آب 44/5 كيلوگرم بر مترمكعب آب و در ذرت با توليد 9/66 تن در هكتار علوفه تر و راندمان مصرف آب 8/6 كيلوگرم بر مترمكعب آب بيشترين مقدار را داشت. تنش رطوبتي درصد پروتئين خام علوفه را افزايش و كاربرد زئوليت درصد پروتئين خام را كاهش داد. بر اساس نتايج اين بررسي براي كشت دو گانه در منطقه معتدل جوپار كرمان در آخر فصل بهار و اول فصل تابستان، كشت ذرت در شرايط حداقل خاك ورزي همراه با كاربرد 10 تن زئوليت و 5/4 تن در هكتار بقاياي جو توصيه مي شود.