اثر تنش خشكي بر رشد، عملكرد و كيفيت ميوه انار (.Punica granatum L) رقم رباب نيريز در شرايط اقليمي خشك

انار (Punica granatum L.) يكي از مهم ترين محصولات باغي ايران است كه بيشتر در مناطق خشك و نيمه خشك كشت مي شود. درختان پرورش يافته در اين مناطق به دليل محدوديت منابع آب، همواره در معرض تنش خشكي قرار دارند. با هدف بررسي اثر تنش خشكي بر رشد، عملكرد و كيفيت ميوه انار، اين پژوهش در ايستگاه مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي يزد كه از اقليم خشك برخوردار است به اجرا درآمد. تيمارهاي آبياري شامل 100 درصد ظرفيت زراعي (بدون تنش)، 75 درصد ظرفيت زراعي (تنش ملايم) و 50 درصد ظرفيت زراعي (تنش شديد) بودند كه در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي و در چهار تكرار مشتمل بر 9 درخت در هر كرت و روي درختان جوان بارده رقم رباب نيريز اعمال شد. نتايج به دست آمده نشان داد كه درختان انار با به كارگيري مكانيسم هاي متعدد از جمله افزايش تورژسانس سلولي با تجمع مواد اسموليتي مثل قندهاي محلول و اسيدهاي آمينه اي چون پرولين و افزايش پتانسيل آب سلول براي دريافت آب بيشتر از خاك، حفظ رنگدانه هاي كلروفيل و كارتنوئيد از طريق كنترل ظرفيت نسبي آب برگ (RWC)، كاهش سطح برگ و كاهش سطح برگ ويژه، با تنش خشكي مقابله مي كنند. اثر تنش خشكي بر عملكرد و كيفيت ميوه در مقايسه با شرايط شاخص هاي رشدي گياه به مراتب بيشتر بود. تنش خشكي موجب كاهش عملكرد، كاهش اندازه ميوه و كاهش ميزان اجزاي ميوه از جمله آريل، هسته، پوست و آب ميوه شد. تنش خشكي افزايش مواد جامد محلول (TSS)، اسيديته قابل تيتراسيون (TA) و كاهش pH را به دنبال داشت. بر اساس نتايج اين تحقيق، با توجه به مناسب كردن شرايط رويشي گياه، عملكرد مناسب و بهبود بسياري از عوامل كيفي ميوه، برنامه ريزي آبياري بر اساس رطوبت 75 درصدي خاك در طول دوره رشد گياه با به كارگيري سيستم آبياري تحت فشار (بابلر) در باغ هاي انار توصيه مي شود.