قانون گريزي به مثابه آنومي اجتماعي

Disregarding Law; a Social Anomie

نظم اجتماعي اساس تداوم هر جامعه مي?باشد. ثبات هر جامعه?اي مبتني بر رعايت قواعد اجتماعي آن جامعه است. در هر جامعه?اي بخشي از قواعد توسط شهروندان به دلايل مختلف رعايت نمي?شود. وضعيتي كه قوانين توسط افراد رعايت نمي شود را مي?توان وضعيت آنوميك نام نهاد. در حقيقت قانون گريزي را مي?توان وضعيتي آنوميك دانست كه در آن قواعد اجتماعي به دلايلي رعايت نمي?شود. قانون گريزي به عنوان مسيله?اي اجتماعي، تاثيرات مخربي در حوزه?هاي مختلف برجاي مي?گذارد. بر اين اساس اين تحقيق با تاكيد بر نظريه دوركيم به تحليل رفتار و نگرش قانون گريزانه شهروندان مي?پردازد. روش تحقيق پيمايش بوده و جامعه آماري تحقيق افراد بالاي 24 سال شهر تهران مي?باشندكه از ميان آن?ها 400 نفر به عنوان نمونه تحقيق به روش نمونه گيري چند سطحي انتخاب شده?اند. ابزار جمع آوري اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته مي?باشد. از نرم?افزار spss و Amos نيز براي تحليل اطلاعات در دو سطح توصيفي و استنباطي استفاده گرديد. براي بررسي قانون گريزي، آن را به دو بعد ذهني(جهت گيري) و عيني(رفتار) تقسيم كرده و به بررسي رابطه بين متغيرهاي مستقل در هر دو بعد پرداختيم. در بررسي متغيرهاي زمينه اي،رابطه بين سن، تحصيلات و وضعيت اقتصادي با هر دو بعد قانون گريزي معني داري و معكوس مي?باشد. تاثير كل متغيرهاي اصلي تحقيق بر متغير وابسته عبارتند از: پنداشت از فردگرايي در جامعه(20/0)، فردگرايي افراطي(42/0)، تعهد ديني(11/0-)، عدم مشروعيت ديني قواعد(12/0)، نابرابري در اعمال قانون (14/0)و نامناسب دانستن قانون(14/0). اين متغيرها به همراه قانون گريزي ذهني(24/0) 33 درصد از تغييرات متغير وابسته اصلي تحقيق(قانون گريزي عيني) را تبيين كرده?اند. اين درحالي است كه تاثير اين متغيرها (به جز نامناسب دانستن قانون) بر قانون گريزي ذهني 58/0 مي?باشد. اين نتايج نشان مي?دهد كه نگرش قانون گريزانه افراد قوي?تر از رفتار قانون گريزانه آن?ها است، چرا كه قانون گريزي همواره مي?تواند هزينه?هايي براي افراد به همراه داشته باشد.