ارزيابي كيفيت گزارش مطالعات مرور نظام‌مند و فراتحليل‌ در مجلات پرستاري و مامايي ايران

Assessing the reporting quality of systematic reviews and meta-analysises in the Iranian journals of Nursing and Midwifery

زمینه و هدف: با در نظر گرفتن لزوم عملكرد بالینی مبتنی بر شواهد در سال‌های اخیر، رشته‌های بالینی همانند پرستاری و مامایی نیاز ویژه​ای به مطالعات مرور نظام​مند و متاآنالیزها پیدا كرده​اند. اما مطالعات مرور نظام‌مند و فراتحلیل‌ها نیز ممكن است، مانند هر نوع مطالعه دیگر به شكلی ضعیف طراحی و اجرا شوند. لذا دستورالعمل‌های خاصی برای چگونگی گزارش چنین مطالعاتی در نظر گرفته شده است. بیانیه PRISMA یكی از تازه‌ترین پیشرفت‌ها برای بهبود گزارش مطالعات مرور نظام‌مند است. پژوهش حاضر به بررسی كیفیت گزارش مطالعات مرور نظام‌مند و فراتحلیل در مجلات علمی پژوهشی پرستاری و مامایی داخل كشور براساس بیانیه PRISMA می‌پردازد. روش بررسی: در این مطالعه، كلیه مجلات پرستاری و مامایی كشور (فارسی و انگلیسی) كه در فاصله سال​های 1389 تا 1394 در كشور ایران و در پایگاه‌های اطلاعاتیSID ،Magiran ،Irandoc ، Iranmedex، Google Schoolar نمایه می‌شوند، با استفاده از كلید‌ واژگان مرور نظام‌مند، مرور سیستماتیك، مرور ساختارمند، متاآنالیز و فراتحلیل مورد جستجو قرار گرفتند. از 44 مقاله یافت شده، پس از اعمال معیارهای ورود به مطالعه، تعداد 16 مقاله باقی ماند كه با استفاده از بیانیه PRISMA مورد بررسی قرار گرفت و داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون مجذور كای در نرم‌افزار SPSS v.16 تحلیل شد. یافته‌ها: میزان انطباق كلی كیفیت مقالات مرور نظام‌مند و فراتحلیل مورد بررسی در این پژوهش، براساس معیارهای بیانیه PRISMA، 63% برآورد شد. بیش‌ترین كمبودهای كیفیت در بخش روش پژوهش مقاله نویسی به میزان 57% تخمین زده شد. مشخص‌ترین نقصان گزارش‌ مقالات مرور نظام‌مند و فراتحلیل مورد بررسی، مربوط به خطاهای موجود در مطالعات اولیه و خطاهای حاصل از تركیب نتایج این مطالعات و عدم اشاره به این سوگیری‌ها بوده است. نتیجه‌گیری: در این پژوهش، كیفیت گزارش مطالعات مرور نظام‌مند و فراتحلیل مجلات پرستاری و مامایی ایران در سطح متوسط برآورد گردید كه محتمل‌ترین دلیل آن می‌تواند عدم توجه كافی نویسندگان به بیانیه PRISMA و یا عدم استفاده از آن در داوری مقالات باشد. بنابراین توصیه می‌شود كه سهم مناسبی از برنامه‌های آموزشی روش تحقیق، به مطالعات مرور نظام‌مند و آشناسازی با معیارهای معتبری همچون PRISMA اختصاص داده شود.

Background & Aim: In the view of the importance of evidence-based clinical practice in recent years, clinical disciplines such as nursing and midwifery have found a special need to systematic review and meta-analysis. However, systematic reviews and meta-analysises like any other studies may be poorly designed and implemented. Therefore, certain guidelines have been considered for reporting of such studies. The PRISMA statement is one of the most recent developments to improve the reporting quality of systematic reviews. The present study aimed to assess the reporting quality of systematic reviews and meta-analysises in the Iranian journals of Nursing and Midwifery, based on the PRISMA statement. Methods & Materials: In this study, we conducted a comprehensive search on the Iranian journals of Nursing and Midwifery (Persian and English), indexed by the SID, Magiran, Irandoc, Iranmedex and Google Scholar databases during 2010 to 2015 years. The search was implemented using the key words such as systematic review and meta-analysis. Of the 44 articles found, after considering the inclusion criteria, 16 articles remained that were investigated using the PRISMA statement. Data were analyzed through the descriptive statistics and chi-square test using SPSS software version 16. Results: The compliance rate of studies on the basis of PRISMA statement was estimated to be about 63%. The most common deficiency in the reporting quality was related to methodology estimated to be about 57%. The most visible deficiencies in the reporting of systematic reviews and meta-analysises were related to bias in the primary studies and bias in combining the results of these studies and lack of reporting these biases. Conclusion: In this study, the reporting quality of systematic reviews and meta-analysises in the Iranian journals of nursing and midwifery was in the moderate level. The most probable reason for this may be the lack of enough attention of researchers to the PRISMA statement or not using this statement in reviewing articles. Therefore, it is recommended that an appropriate share of the educational programs on research methodology be allocated to systematic reviews and familiarizing with valid criteria such as PRISMA statement.