ارزيابي تاثير طرح هاي مرتعداري بر ستاده هاي معيشت خانوارهاي بهره بردار روستايي (مورد مطالعه : شهرستان ماهنشان)

براي بيش از سه دهه، طرح هاي حفاظت از مراتع به منظور حفظ و احياي مراتع به اجرا درآمده اند. به دليل اهميت زيست محيطي اين منابع، وابستگي معيشت جمعيت كثيري از خانوارهاي روستايي به آنها و سرمايه گذاري دولت در اجراي اين طرح ها، ارزشيابي آن ها ضرورتي انكار ناپذير است. پژوهش حاضر به دنبال بررسي اثرات طرح هاي مرتعداري بر ستاده هاي معيشت خانوارهاي روستايي است كه با استفاده از يك مطالعه پيمايشي انجام شده است. در گردآوري داده ها، 204 مصاحبه ساختار يافته با استفاده از ابزار پرسشنامه و نمونه گيري تصادفي چند مرحله اي از 1280 بهره بردار در روستاهاي شهرستان ماهنشان واقع در استان زنجان در شمال غرب ايران كه طرح هاي مرتعداري در آن ها اجرا شده و يا در حال اجرا بود صورت گرفت و مناطق روستايي به دو گروه بر اين اساس طبقه بندي شدند. روايي محتواي پرسشنامه با استفاده از نظرات متخصصان مرتبط و روايي سازه براساس تحليل روايي همگرايي به دست آمد و تحليل پايايي ابزار با استفاده از آزمون راهنما و محاسبه ضريب كرونباخ آلفا (75/0 تا 95/0) صورت گرفت. اجراي اين طرحها علاوه بر افزايش درآمدهايي همچون فروش خشكبار و محصولات خانگي، كارگري غير كشاورزي و صنايع دستي، به طور مستقيم موجب افزايش سرمايه هاي مبتني بر دام و به طور غير مستقيم در حد كمي به بهبود سرمايه هاي مبتني بر زراعت آبي و باغداري كمك نموده است.