اثرات تنش رطوبتي بر نياز نيتروژني و پارامترهاي رشد ذرت در سيستم آبياري باراني تك شاخه

Effects of Water Stress on Nitrogen Consumption and Growth Parameters of Corn in Line Source Sprinkler Irrigation

هدف از اين تحقيق بررسي اثرات تنش رطوبتي بر ميزان نيتروژن مصرفي و پارامترهاي رشد ذرت در آبياري باراني تك شاخه بود. به همين منظور با استفاده از طرح آماري بلوك هاي خرد شده، اثرات برهمكنش چهار سطح صفر، 90 ، 180 و 270 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار از منبع اوره و چهار ميزان آب آبياري (6400، 7500، 8800 و 9500 متر مكعب در هكتار به ترتيب I1, I2, I3, I4 )، در سامانه كشت كم خاك ورزي مطالعه شد. در اين سامانه، از دستگاه خاك ورز مركب استفاده شد و كليه عمليات خاك ورزي از جمله كشت در يك مرحله انجام شد. نتايج نشان داد كه اثرات اصلي تيمارهاي آبياري بر ارتفاع و قطر ساقه ها، عملكرد علوفه تر، غلظت و جذب نيتروژن در سطح (P < 0.01) معني دار بود. كاربرد نيتروژن نيز تاثير معني داري (P < 0.01) بر ارتفاع بوته‌ها، عملكرد تر، ميزان رطوبت بوته‌ها در زمان برداشت و جذب كل نيتروژن، فسفر و پتاسيم داشت. در مجموع نتايج نشان داد كه: 1) توليد ذرت به شدت وابسته به حجم آب بود بطوري كه در هر سطحي از نيتروژن مصرفي، كاهش ميزان آب مصرفي موجب كاهش عملكرد گرديد. 2) ميزان اثربخشي نيتروژن به ميزان آب آبياري بستگي داشت. 3) بالاترين ميانگين عملكرد خشك از اعمال تيمار I1N270 به دست آمد. 4) تفاوت معني داري بين اين تيمار و برخي تيمارها از جمله I3N180 (كاربرد توام 180 كيلوگرم نيتروژن و 7500 متر مكعب آب در هر هكتار) و I2N90 وجود نداشت بنابر اين در شرايط كمبود آب تيمار I3N180 براي مناطق مشابه قابل توصيه است.

The aim of this research was to study the effects of water stress on nitrogen and growth parameters of corn in a line source sprinkler irrigation system. For this purpose, effects of four levels of 0, 90, 180, and 270 kg N/ha from urea source and four level of irrigation water (6400, 7500, 8800 and 9500 m3.ha-1, I1, I2, I3, I4, respectively) in minimum tillage system were investigated by using a split-block design. In this tillage system, a combined cultivator was used and all tillage and cultivation operations were performed in one step. The results showed that the main effects of irrigation treatments on plant height, stem diameter, fresh yield, concentration and total uptake of nitrogen were significant at (P < 0.01) levels. Nitrogen application also had significant effects (P < 0.01) on plant height, fresh yield, moisture content of plants at harvest time, and total uptake of nitrogen, phosphorus, and potassium. Overall, the results showed that: 1) corn production was highly dependent on the amount of water used such that, at each level of nitrogen, reducing the amount of water reduced the yield, 2) the effectiveness of nitrogen depended on the amount of irrigation water, 3) the highest dry foliage yield was obtained from application of I1N270 treatment, and 4) there was no significant difference between I1N270 and some treatments such as I3N180 treatment (application of 180 kg nitrogen and 7,500 m3 irrigation water per hectare) and I2N90, therefore, in water scarcity condition and for similar areas, this treatment is recommended.