بررسي نياز رويشگاهي چتنه (Juniperus foetidissima) در ارسباران (استان آذربايجان شرقي)

پژوهش پيش رو به منظور شناخت نياز رويشگاهي گونه چتنه (Wild. Juniperus foetidissima) در جنگل هاي ارسباران انجام شد. مساحت منطقه مورد مطالعه 15000 هكتار بود كه شامل زيرحوضه ستن چاي از حوضه كليبرچاي به مساحت 13335هكتار و قسمتي از حوضه ايلگنه چاي به مساحت 665 هكتار مي باشد. در منطقه مورد نظر در داخل شكل هاي مختلف زمين و در جهت هاي جغرافيايي متفاوت، 14 قطعه نمونه انتخاب شد. در داخل هر يك از قطعات نمونه فاكتورهاي اكولوژيكي منطقه نظير جهت دامنه، ارتفاع از سطح دريا، بافت خاك، ميزان NPK، درصد كربن آلي، درصد مواد خنثي شونده، pH، EC و درصد گل اشباع و برخي مشخصات كمي (قطر و ارتفاع) درختان اندازه گيري شد. در منطقه مورد مطالعه، انتشار گونه چتنه در محدوده ارتفاعي 610 تا 1410 متر بالاتر از سطح دريا بود. بافت خاك لومي، لومي- رسي تا رسي بود و ميزان ماده آلي آن از 1/4 تا 3/74 درصد متغير بود. اسيديته خاك رويشگاه هاي چتنه در ارسباران از 7/1 تا 7/8 متغير است كه نشان دهنده خنثي تا قليايي بودن اين خاك ها مي باشد. قطر برابر سينه پايه ها بين 3 تا 24/5 سانتي متر در شكل هاي مختلف زمين در نوسان بود. بلندترين پايه هاي چتنه اندازه گيري شده با ارتفاع 12 متر در جهت جنوب شرقي و شرقي قرار داشتند. نتايج تجزيه به مولفه هاي اصلي (PCA) نشان داد كه فاكتورهاي درصد شن، درصد رس و ميزان پتاسيم با مولفه يك و فاكتورهاي اسيديته، ميزان مواد آلي و فسفر با مولفه دو همبستگي بيشتري داشتند و به ترتيب بيانگر خصوصيات فيزيكي و شيمايي رويشگاه هاي مورد بررسي هستند.