برآورد توليد بذر مازودار (Quercus infectoria) درجنگلهاي بانه

بذر درختان بلوط يك منبع مهم براي تغذيه گونه ­هاي مختلف جانوري، مصارف سنتي و همچنين استقرار زادآوري طبيعي در جنگل به حساب مي ­آيد. در پژوهش پيش رو، برآورد كمي بذر مازودار (Quercus infectoria Oliv.) در جنگل­هاي روستاي كاني برد شهرستان بانه، استان كردستان مورد بررسي قرار گرفت. ابتدا به منظور آگاهي از وضعيت عمومي منطقه، 20 قطعه ­نمونه 400 متر مربعي (20×20 متر) به روش تصادفي منظم انتخاب و مشخصه ­هاي قطر برابر سينه، ارتفاع كل، ارتفاع تنه، ارتفاع تاج، دو قطر بزرگ و كوچك تاج درختان به تفكيك گونه برداشت شد. براي برآورد كمي بذر محدوده ­اي به مساحت 80 هكتار انتخاب شد و 80 اصله درخت در دو طبقه قطري (كمتر از 25 و بيشتر از 25 سانتي­متر) و در چهار جهت جغرافيايي اصلي (درمجموع هشت سطح) گزينش شدند. همه بذرهاي روي درخت در آبان 1392 با استفاده از چوب دستي برداشت و جمع ­آوري شد و وزن آن­ها با استفاده از ترازو در عرصه اندازه­ گيري شد. از هر درخت به طور تصادفي 50 عدد بذر انتخاب شد و طول، عرض و وزن آن­ها اندازه­ گيري شد. نتايج نشان داد كه جهت هاي جغرافيايي اثر معني­ داري بر مشخصه ­هاي كمي درختان و مقدار توليد بذر نداشتند، اما درختان موجود در جهت ­هاي شمالي و شرقي بذرهاي بزرگتر و سنگين­تري نسبت به جهت­ هاي جنوبي و غربي توليد مي نمايند. قطر درخت نيز اثر معني دار بر توليد بذر داشت و با افزايش قطر، توليد بذر نيز افزايش مي يابد. به طوركلي، ميانگين توليد بذر 1/9 كيلوگرم براي هر درخت مازودار بود كه مقدار آن از صفر تا 19/87 كيلوگرم و شمار آن از صفر تا 3088 براي هر درخت متغير بود. نتايج اين بررسي نشان از سال بذردهي ضعيف براي توده ­هاي مورد بررسي داشت و نتايج به دست آمده مي ­تواند در مديريت و برنامه ­ريزي توده ­هاي جنگلي غرب و همچنين ارزيابي توان توليد بذر اين جنگل­ها مورد استفاده قرار گيرد.